CD-recensie
© Gerard van der Leeuw, januari 2021 |
In het vierde deel van de serie Beethoven's World op Sony classical dirigeert Reinhard Goebel het Hr-Sinfonieorchester in werk van Beethoven, Eberl, Dussek en Eybler. Pièce de résistance van de nieuwe cd zijn wel de twee dubbelconcerten voor twee piano’s van Anton Eberl en Jan Ladislav Dussek. De cd begint met het in 1822 voor Karl Friedrich Hensler, de directeur van het Theater in der Josefstadt geschreven Gratulations- Menuett WoO 3 van Beethoven, dat hij schreef als onderdeel van een serenade, waarbij ook werk van Joseph Drechsler, Franz Gläser en Mozart klonk. Volgt het uiterst interessante dubbelconcert voor twee piano’s en orkest van Anton Eberl. Een componist die had kunnen uitgroeien tot een heuse concurrent voor Beethoven als hij niet vroegtijdig aan een bloedvergiftiging was overleden. Eberl werd in 1765 in Wenen geboren en bleek al spoedig een wonderkind. Hij kreeg waarschijnlijk pianoles van Josef Anton Steffan (1726 - 1797). Of hij ook een leerling van Mozart is geweest staat niet helemaal vast. Wel dat hij met hem bevriend was, na diens dood de cantate Bey Mozarts Grabe (op een tekst van zijn broer Ferdinand Eberl) componeerde en in 1795/96 Mozarts weduwe Constanze en haar zuster Aloysia op een tournee begeleidde. In 1796 vertrok hij, pasgetrouwd, voor drie jaar naar St.-Petersburg. Interessant is het uitvoerige reisverslag van Julius Wilhelm Fischer (1775 - 1828):
En op 7 april 1803 ging Eberls symfonie in Es-groot op. 33 in première op hetzelfde concert waarop ook Beethovens Eroica voor het eerst te horen was. Reinhard Goebel zegt het in zijn toelichting in het cd boekje zo:
Met het in Berlijn in 1806 voor Louis Ferdinand van Pruisen geschreven Dubbelconcert in Bes-groot op. 63 van de in het Tsjechische Čáslav geboren Jan Ladislav Dussek (1760–1812) betreden we een andere, meer Romantische wereld. Om nogmaals Reinhard Goebel te citeren:
In het prachtige middendeel vinden we een citaat uit Glucks Orphée, te begrijpen als klacht over de dood van Louis Ferdinand van Pruisen, die sneuvelde in de slag bij Saalfeld en die niet alleen een voortreffelijk, door Beethoven geprezen pianist, maar ook een goed componist was. De cd wordt besloten met Eyblers orkestratie van de beroemde Follia-variaties uit Corelli’s Vioolsonate op. 5 nr. 12. Hier schitteren de blazers van het ook verder uitstekende orkest. Het bekende pianoduo Tal/Groethuysen speelt beide concerten met enorme ritmische precisie en - nog belangrijker - speelplezier: het enthousiasme spat ervan af. Van beide concerten bestaan trouwens goede alternatieven op historische instrumenten. (2) ___________________ index |
|