CD-recensie
© Gerco Schaap, november 2012
 |
Portret van een dorpsorgel:
het W.H. Kam-orgel te Ouderkerk aan den IJssel
Mobach: Prélude en fuga
Merkel: Larghetto
De Lange jr.: Carillon op. 56 nr. 7
Van Eyken: 'Rust mijn ziel, uw God is Koning'
Ritter: 4 Choralbearbeitungen
C. Schumann: Fuge 'Lobet den Herren'
Mourik: Improvisatie over Psalm 72 vers 11
Gerben Mourik (orgel)
Mendelssohn: Präludium und Fuge in c, op. 37 nr. 1
Brahms: Fuge in as
R. Schumann: Fuge nr. 6 über B-A-C-H op. 60
Reger: Weihnachten op. 145 nr. 3
Karg-Elert: Starlight op. 108 nr. 2 - 'Nun danket alle Gott' op. 65 nr. 59
Anton Doornhein (orgel)
Unda Maris Records CD 019 • 80' • prijs € 14,00 (incl. verzendkosten)
Te bestellen via info@gerbenmourik.nl of info@antondoornhein.nl
In 1854 bouwde de Rotterdamse orgelmaker Willem Hendrik Kam in de hervormde dorpskerk van Ouderkerk aan den IJssel voor de somma van f 5.000,- een nieuw orgel met 18 registers en aangehangen pedaal. Het werd op 3 september van dat jaar ingespeeld door Samuel de Lange sr. Oorspronkelijk stond het boven de preekstoel, waartoe een muur tussen het koor en het schip van de kerk was aangebracht. Na de kerkrestauratie van 1963-1968, waarbij de tussenmuur weer werd verwijderd, kreeg het orgel een plaats op de galerij aan de torenzijde van de kerk. In die periode werd een pedaal van 7 stemmen met elektrische tractuur toegevoegd. Afgezien van de windvoorziening en het toegevoegde pedaal is het Kam-orgel gaaf bewaard gebleven.
 |
| Het W.H. Kam-orgel in de dorpskerk te Ouderkerk a/d IJssel |
Begin 2006 is het orgel gedemonteerd, schoongemaakt en weer in oude luister hersteld. Naar aanleiding van dit groot onderhoud liet de muziekcommissie van de hervormde gemeente Ouderkerk aan den IJssel door Marcel van den Tol (Unda Maris Records) een cd opnemen waarop Anton Doornhein en Gerben Mourik het orgel laten horen in werken uit de Duitse en Nederlandse romantiek. Dit heeft geresulteerd in een eerlijk portret van dit dorpsorgel, waarbij het ten dele in zijn authentieke vorm - dus met aangehangen pedaal - wordt gepresenteerd.
Maar al te vaak wordt een orgel in een dorpskerk voorgesteld met literatuur die eigenlijk 'een maatje te groot' voor zo'n orgel is, waardoor de beperkingen ervan juist worden uitvergroot. Daar is in het aandeel van Gerben Mourik al helemaal geen sprake van, en ook Anton Doornhein heeft een zorgvuldige keuze gemaakt uit literatuur die - mede door het later toegevoegde pedaal - bevredigend uit de verf komt. In de voorname 'Marche Triomphale' Nun danket alle Gott van Karg-Elert doet het orgel zelfs sterk denken aan zijn 'grote broer' in de Grote Kerk van Dordrecht. En ik kan niet anders dan concluderen dat het later toegevoegde pedaal uitstekend aansluit bij het klankbeeld van Kam.
Na het beluisteren van alle 'verantwoorde' literatuur (in positieve zin) is het een feest om tot besluit het orgel te horen jubelen in Gerben Mouriks sprankelende improvisatie over Psalm 72 vers 11. De opname laat een zeer natuurgetrouw en doorzichtig stereobeeld horen, alsof je zelf in de kerk hebt plaatsgenomen. In het kleurrijke, op fraai papier gedrukte cd-boekje wordt het doel van de cd toegelicht, de geschiedenis van kerk en orgel beschreven en over alle gespeelde werken worden zinnige dingen gezegd. Van Gerben Mourik zijn de door hem gebruikte registraties vermeld en de c.v.'s van beide organisten passen keurig op één bladzijde.
Een realistisch portret van een fraai klinkend dorpsorgel.