CD-recensie
© Emanuel Overbeeke, september 2023
Infinite Voyage Berg: Strijkkwartet op. 3 Chausson: Chanson perpétuelle Hindemith: Mélancholie op. 13 Schönberg: Strijkkwartet nr. 2 op. 10 Emerson String Quartet, Barbara Hannigan (sopraan), Bertrand Chamayou (piano) |
Deze cd had het Emerson Quartet gedacht als zijn laatste. Enkele jaren geleden had het in de concertzaal samengewerkt met Barbara Hannigan in Schönbergs Tweede strijkkwartet (waarin de componist in de laatste twee delen een stem toevoegt) en de wens leefde dat project te herhalen in de studio. Het resultaat is niet alleen een prachtige nieuwe cd van Hannigan, maar ook een bijna nieuw Emerson Quartet. Van eerdere uitvoeringen van dit illustere gezelschap voor DG (met moderne Amerikanen, Beethoven, Bartók, Bach, Sjostakovitsj en Webern) herinner ik mij vooral een robuuste klank, met veel nadruk op ritmische precisie, een zuinige omgang met rubati en ritenuti en een gerichtheid meer op structuur dan op klank, ook al was die klank veelal verzorgd en verfijnd. Een aankondiging van een veel soepeler en ietwat minder verkrampt spel is al te horen op de cd van enkele jaren terug met de drie kwartetten van Schumann, verschenen bij Pentatone. De nieuwe toon is het duidelijkst te horen in Schönberg dat ik in tijden niet zo goed hoorde omdat de musici niet zoals gewoonlijk hebben geaarzeld tussen tonaliteit en ondermijning van tonaliteit maar resoluut kozen voor een zachtaardige lyriek en een zeer mooie toon zonder dat de grote vorm daaronder lijdt. (Die lyriek en die toon staan los van de vraag: tonaal of atonaal.) Nog sterker, Barbara Hannigan lijkt ook de drijvende kracht in de eerste twee delen waarin zij niet meezingt en in het kwartet van Berg dat louter instrumentaal is.
Dat in het tekstboekje de primarius uitweidt over de eerdere samenwerking van het kwartet met Renee Fleming, is meer dan PR. De klank van het kwartet wordt eerder vocaal dan instrumentaal. Schönberg wordt op deze manier bijna een vriendelijke componist. Die vriendelijkheid horen we ook in de vocale werken van Hindemith en Chausson, al is die muziek dramatisch minder overtuigend. Hindemith wordt bijna een Franse componist en Chausson lijkt in deze context zowat een twintigste-eeuwse toondichter. De uitstekende solist Chamayou blijkt ook een uitstekende kamermuziekspeler te zijn. En wie niet direct uit is op zoveel onverwachte perspectieven maar vooral een fan is van Hannigan of het kwartet, moet de cd óók in huis halen.