CD-recensie
© Basia Jaworski, oktober 2023
https://basiaconfuoco.com
Gideon Klein, Pavel Haas, Rudolf Karel, Štêpán Lucký - Chamber compositions Academia Wind Quintet Prague & Panocha Quartet o.l.v. Vladimír Válek |
|
Als het waar is, dat Gideon Klein het Divertimento al in 1940 heeft gecomponeerd, dan is hier sprake van een hele belangrijke muzikale ontdekking. Tot nu toe werd er namelijk aangenomen dat alle werken die Klein vóó zijn internering in Theresienstadt componeerde verloren zijn gegaan. Helaas, het summier ogende boekje met alleen een kort verhaaltje over de componisten en de uitvoerenden laat ons in het ongewisse. Klopt het jaartal dan wel? Het werk(je) zelf is aangenaam en makkelijk in het gehoor liggend.
Het blaaskwintet van Pavel Haas stamt uit 1929. Het is zeer sterk beïnvloed door Janácek, sinds 1920 zijn leermeester en grote voorbeeld. Het tweede deel van het kwintet is van een ontroerende schoonheid. Het zal me niet verbazen als het ‘Preghiera' een eigen leven ging leiden op een compilatie cd.
De grootste ontdekking voor mij echter is het nonet van Rudolf Karel (1880–1945), de minst bekende van de ‘Theresienstadt componisten, maar hij blijkt beslist niet de minst begaafde te zijn! Het werk is ontstaan toen hij in de ziekenbarak van een Praagse gevangenis verbleef. Op binnengesmokkelde stukjes toiletpapier schreef hij zijn composities, die dan onmiddellijk naar buiten werden gebracht.
 |
Rudolf Karel |
Gideon Klein en Pavel Haas zijn in Auschwitz vergast. Rudolf Karel is in Theresienstadt gestorven. Štepan Lucký hoort er uiteraard niet echt bij. Zijn Divertimento, gecomponeerd in 1974, is uit een andere tijd, qua stijl en kwaliteit. Waarom hij er desondanks bij moest is mij een raadsel.
De uitvoeringen zijn meer dan voorbeeldig. Het nonet van Karel, waarin het Academia Wind Quintet versterkt wordt door de leden van het befaamde Panocha Quartet, vormt het hoogtepunt.