CD-recensie
© Aart van der Wal, oktober 2020
Vánoce - Christmas in Czech Piano Music Suk: Kerstavond - Kerstdroom van een kind Kvapil: Vánoce (Kerstmis) Martinů: Kerstmis Novák: Songs on Winter Nights op. 30 Kricka: Intieme Stukken op. 17 Novák: Sonatine op. 54 nr. 6 (Kerstmis) Janáček : Christus de Heer is geboren Ksenia Kouzmenko (piano) |
 |
Kerstmis nadert alweer met rasse schreden. Ik zie hier en daar al kerstverlichting en er worden zelfs al kerstbomen verkocht. "Want mensen willen zeker in deze coronatijd toch vooral gezelligheid," aldus een enthousiaste handelaar. Die gezelligheid moet dan vooral binnenshuis worden gezocht, wat het virus helaas alle kans geeft meedogenloos toe te slaan.
De bezorgers van postpakketten en de online-verkopers hebben alvast maar aangekondigd dat deze decembermaand de drukste ooit gaat worden. Er wordt zelfs uitgegaan van een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar. Hopelijk zit dan deze kerst-cd van het Nederlandse label Cobra Records er ook bij, want die is alleszins de moeite waard. Een album dat ons zeker in kerstsfeer kan brengen, en dan te bedenken dat het nu eens niet langs de (over)bekende, platgetreden paden voert! Tsjechische kerststukjes (een begrip overigens dat voor meerdere uitleg vatbaar is.) waarin de piano de boventoon voert en de musiciënne, Ksenia Kouzmenko, zich in dit recital - opnieuw! - van haar beste zijde laat horen. Ja, opnieuw, want ik besprak al meerdere bijzonder goed geslaagde albums van haar (als u erover wilt lezen kunt u terecht bij de zoekfunctie op onze thuispagina).
Het is onder haar handen niet alleen een schitterend vertolkt, boeiend muzikaal landschap geworden, maar ook de toelichting mag er zijn, van de hand van deze in Minsk, Belarus (het land dat momenteel wereldwijd sterk de aandacht trekt door de niet aflatende protesten tegen het repressieve regiem van president Aleksandr Loekasjenko) pianiste zelf. Kouzmenko trakteert ons op veel achtergrondinformatie, aanstekelijk verwoord en voor zover ik het kan beoordelen uitstekend in het Engels vertaald door het duo Servaas Jansen en Katya Woloshyn. Al ben ik weer niet 'happy' met alleen die Engelse vertaling. Waarom niet tevens van de gelegenheid gebruik gemaakt om de tekst ook in het Nederlands aan te bieden? We hebben het tenslotte over een Nederlands label en (tevens) een Nederlandse afzetmarkt. Onbegrijpelijk, maar het zal wel met de kosten te maken hebben gehad. Het was bovendien wel zo aardig geweest als het gebruikte instrument was vermeld, want sinds kort heeft Kouzmenko een nieuwe liefde ontdekt: een Érard-vleugel, maar in Schiedam speelde ze op een Steinway-D.
Dat Kouzmenko met Tsjechische pianomuziek uitstekend overweg kan bewees ze al eerder (met de albums Whispering Leaves en Fenêtre sur le jardin, eveneens uitgebracht door Cobra. Nu dan dus Vánoce, Tsjechisch voor Kerstmis, naar de gelijknamige titel van de in 1924 door Jaroslav Kvapil voltooide, vierdelige cyclus.
Kouzmenko koos voor het merendeel voor in het Westen vrij onbekend gebleven composities, waaronder zelfs een aantal wereldpremières van formaat. Ik schreef het al: dit is schitterende muziek, fonkelend en warm, vol fleur en kleur, en rijk aan afwisseling, waarbij het bovendien opvalt dat werk van de reeds genoemde Kvapil (1892-1958), maar ook dat van Jaroslav Kricka (1882-1969) en Vitezslav Novák (1870-1949) zeker niet onderdoet voor de winterse exploraties van veel bekender tijdgenoten: Josef Suk (1874-1935), Bohuslav Martinů (1890-1959) en Leoš Janáček (1854-1928).
Opnametechnicus Tom Peeters legde het ook ditmaal weer tot in de (kleinste) puntjes vast. Niet alleen voor wie eens iets anders wil dan die traditionele kerstnummers is dit nieuwe album een regelrechte aanrader.