CD-recensie
© Aart van der Wal, april 2012
 |
Muziek uit het Trecento -
Rosa e Orticha
Eguidus da Francia: Intro / Donna s'amor -
Donna s'amor
Andrea de Florentia: Cosa Crudel
Bartolino da Padova: El no me giova -
I bei sembianti - Dulce cere - Alba colonba
Landini: Somma felicità
Andrea Stefani: Con tutta gentilezza
Improvisatie: Tussenspel
Anoniem: Lauda
Anoniem (uit de Codex Faenza): Tussenspel
Anoniem (Madrigal / Estampie):
Passando in ombra
Don Paolo da Florentia:
Amor da po'che
Gherardello da Firenze: Donna, l'altrui mirar
Ensemble Syntagma: Mami Irisawa en Catherine Jousellin (sopraan),
Akira Tachikawa (countertenor), Atsushi Moriya (blokfluiten),
Jérôme Salomon (slagwerk), Anna en Sophia Danilevski (middeleeuwse fiedel), Bérengère Sardin (middeleeuwse harp), Marnix von Zerp (carillon)
Dirigent: Alexandre Danilevski (middeleeuwse luiten, chekker/échiquier/exaquit)
Carpe Diem CD-16287 • 60' •
Opname: Chapelle St. Augustin, Bitche, Frankrijk, augustus 2010
www.carpediemrecords.com
www.ensemblesyntagma.org
De veertiende eeuw (het Italiaanse Trecento staat voor 1300) wordt wel gezien als het begin van de renaissance, waarin schilder- en beeldhouwkunst, maar ook de literatuur en de muziek nieuwe, sterke impulsen kregen. In Florence en Sienna ontstond de Italiaanse School met schilders als Amrogio en Pietro Lorenzetti, Lippo Memmi, Simone Martini en Duccio di Bunoninsegna (om even de gedachten omtrent het belang van deze schilder te bepalen: zijn Madonna en Kind werd voor maar liefst 45 miljoen dollar aangekocht door het Metropolitan Museum of Art in New York).
De literatuur was vertegenwoordigd door grootheden als Bocaccio, Petrarca en Dante (wie kent niet diens La Divini Commedia, De Goddelijke Comedie?).
Voor de muziek betekende het Trecento een periode van sterke activiteit in en rond met nam Florence (Firenze) en Padua (Padova), gestimuleerd door veelvuldige contacten en uitwisseling met Franse muzikanten en componisten. De nadruk kwam nu meer te liggen op wereldlijke liederen, en in het bijzonder de liefdeslyriek (die we - niet toevallig - ook tegenkomen in de door de rondtrekkende troubadours uit de Provence geïnspireerde geschriften van Petrarca).
Veel van de ons overgeleverde muziek uit die tijd is polyfonisch. Vooral de invloed van de troubadours die naar Italië kwamen vanwege de vervolging van de Albigenzen in de vroege dertiende eeuw, was aanzienlijk. Musici van het Trecento zijn de beroemde Francesco Landini, evenals Gherardello da Firenze, Andrea da Firenze, Giovanni da Firenze, Paolo da Firenze (Paolo Tenorista), Donato da Cascia, Niccolò da Perugia, Maestro Piero, Bartolino da Padova, Giovanni da Cascia, en Vincenzo da Rimini. Het Ensemble Syntagma besteedde er al eerder - en met groot succes - aandacht aan, toen nog op het Challenge Classics label
(klik hier voor de recensie).
Het fascinerende van uitvoeringen is dat we als het ware worden teruggeplaatst in de tijd, in het veertiende-eeuwse Italië, zo suggestief pakt het allemaal uit. De kristalheldere textuur, de perfecte stemvoering, de (natuurgetrouwde kopieën van) middeleeuwse instrumenten en de fraaie akoestiek van St.-Augustin geven deze vooral lyrische en poëtische muziek grote expressieve statuur mee.Alsof de tijd even stil mag staan. Ik kan slechts herhalen wat ik al eerder schreef: subliem. Wát een prachig instrumentarium (alleen al dat carillon in track 8!) en wát een liefdevol gemaakte productie!