CD-recensie

© Aart van der Wal, juni 2025

Simon Steen-Andersen (*1976) mag zich erop beroemen een van de meest innovatieve componisten van zijn generatie te zijn. De Deen is niet alleen componist, maar ook performer, regisseur, onderzoeker en docent. Zijn bekendheid als componist dankt hij vooral aan zijn vernieuwende en multidisciplinaire benadering van muziek, waarbij hij elementen uit theater, choreografie en film integreert. In die zin heeft zijn artistieke profiel veel weg van zijn Duitse tijdgenoot Heiner Goebbels (*1952), maar ook van 'onze' niet minder progressieve Michel van der Aa ((*1970). Ook diens werk bevindt zich vaak op het snijvlak van verschillende kunstvormen en daagt het conventionele muzikale structuren uit.

Steen-Andersen studeerde compositie in Aarhus, Freiburg, Buenos Aires en Kopenhagen en heeft sindsdien een indrukwekkende carrière opgebouwd. Zijn composities variëren van instrumentale muziek tot multimedia-installaties en muziektheater. Hij ontving opdrachten van de meest gerenommeerde ensembles en orkesten wereldwijd en geen wonder dus dat zijn werk regelmatig wordt uitgevoerd op de internationale podia.

Sinds 2018 geeft hij les aan de Universiteit voor de Kunsten in Bern en is hij verbonden aan de Koninklijke Academie voor Muziek in Aarhus. Zijn baanbrekende aanpak heeft hem talloze prijzen en onderscheidingen opgeleverd, waaronder de Nordic Council Music Prize en de Ernst von Siemens Composer Prize.

Met Chambered Music duikt hij in de oorsprong van zijn gedurfde muzikale taal, een verzameling van vier vroege werken, waarin de fundamenten van zijn karakteristieke stijl worden blootgelegd: een intrigerende fusie van geluid, gebaar en energie die de conventionele harmonie uitdaagt en verrijkt met ongewone texturen en een sterk fysieke benadering.

Steen-Andersen werkt vanuit Berlijn aan zijn grensverleggende, transdisciplinaire constructies, met daarin ruim plaats voor t film en choreografie. Zijn gelaagde composities zijn niet alleen auditief, maar ook visueel en conceptueel prikkelend. Onder meer werken als Don Giovanni (2022), TRIO (2019) en Pianoconcert (2014) getuigen van zijn multidimensionale werkwijze. Chambered Music (2007) biedt een zeldzame blik op de oorsprong van zijn muzikale ideeën, met als centraal thema zowel vertrouwde als vervreemde elementen.

Voor het titelwerk Chambered Music onderzocht de componist de verschillende manieren waarop muziek ‘afgesloten' of ‘ingekaderd' kan zijn. Een trombone, strategisch geplaatst achter verschillende deuren in een concertzaal, creëert daarbij een unieke ruimtelijke ervaring. Het werk is deels gebaseerd op het gedempt voorgelezen dagboek van een van de 'beroemdste politieke gevangenen uit de geschiedenis' (men denkt dan prompt aan Nelson Mandela), wat een extra laag van betekenis toevoegt.

Een ander kenmerkend element van Steen-Andersens oeuvre is zijn fascinatie voor de fysieke energie achter muzikale gebaren. Dit komt tot uiting in Praesens (2001), waarin ongebruikelijke geluiden zoals het wrijven van papier tegen karton en het strijken van een creditcard over pianotoetsen een ritmisch en textuurrijk landschap creëren. Met Chambered Music biedt hij niet alleen een retrospectief op zijn vroege experimenten, maar ook een meeslepende luisterervaring die conventies doorbreekt en nieuwe perspectieven op muziek opent. Het door Rei Munakata (de Japanner is tevens componist) geleide Oslo Sinfonietta blijkt het ideale ensemble voor deze zo bijzondere muziek.

___________________
In samenwerking met Klassiek Centraal

index