CD-recensie

© Aart van der Wal, maart 2025

Het in Londen wonende pianoduo Pavel Kolesnikov (Novosibirsk,1989) en Samson Tsoy (Kazachstan, 1988) vormt ook in het dagelijks leven een koppel en hebben in meerdere vraaggesprekken niet onder stoelen of banken gestoken dat het vierhandig pianospel in de praktijk behoorlijk lastig kan zijn door de te geringe ruimte tussen beide pianisten. Dat uit zich in onvermijdelijk fysiek contact. Dan is het spelen op twee piano's aanmerkelijk gemakkelijker, al komt het daarbij vooral aan op volmaakte coördinatie-op-afstand.

In Schuberts beroemde, vierhandige Fantasie in f, D 940 staan magie, bezieling en verwondering op de eerste rij, waardoor het daaraan voorafgaande grillige, vervreemdende en vertekende , eveneens vierhandige Trompe-l'oeil van Tsoys landgenoot Leonid Arkadievitsj Desjatnikov (Kazachstan, 1955) er achteraf nog dieper inkerft. De Franse titel staat voor 'bedrieg het oog' en verwijst eigenlijk naar de schildertechniek die illusies creëert waardoor het tweedimensionale driedimensionaal lijkt. Het is het effect dat voortvloeit uit perspectief, schaduw- en detailwerking.
Het eigentijdse stuk dat is georiënteerd op Schuberts Fantasie (het begint eveneens in f-klein en flarden ervan keren er herhaaldelijk in terug) maakt zeker indruk door zowel zijn virtuositeit als uitdrukkingsvolle gelaagdheid.

Het openingsstuk, Schuberts Divertissement à la hongroise kent eveneens bijzondere effecten die in het (verre) verleden al werden toegepast, zoals een zijden sjaal die over de snaren wordt gelegd of papiersnippers die ertussen worden geschoven. Maar in dit geval ging het om wenskaarten die verticaal op de snaren werden geplaatst. Wanneer de hamer de snaren aanslaat, springt de kaart omhoog, waarna bij de 'landing' een mechanisch geluid ontstaat die iedere resonantie opheft. De klank is dan ruw en verrassend, en doet denken aan de Janitsaren-klankkleuren (en ritmiek) die zozeer kenmerkend zijn voor bepaalde historische instrumenten. De bron daarvan was de militaire muziek van de Ottomaanse Janitsaren, die zich vooral openbaarde in het exotische slagwerk, doordringend-schelle klanken en veel ritmische energie. Een aantal van dergelijke suggereerde effecten horen we in het slotdeel van dit Divertissement.

Pavel Kolesnikov en Samson Tsoy excelleren in formidabel duo-spel op de perfect geïntoneerde en gestemde Yamaha CFX Concert Grand, waar nog als bijzondere ‘toets' het effect van de gesuggereerde klankkleuren van de Janitsaren bijkomt. Al met al een uitzonderlijke cd!

index