CD-recensie
© Aart van der Wal, mei 2017
Schabernack - A treasure trove of musical jokes Fux: Les Combattants - Pour le Coucou Schmelzer: Sonate Cu Cu - Aria con la Mattacina - Spoglia di Pagagi Biber: Partia IV (uit 'Harmonia Artificiosa-Ariosa) - Battalia in D, C 61 Walther: Scherzo d'Augelli con il Cuccu (nr. 15 uit Hortus Chelicus) Les Passions de l'Ame (Orchester für Alte Musik Bern) o.l.v. Meret Lüthi Deutsche Harmonia Mundi 88985415492 • 60' • Opname: november 2016, Evangelisch-reformierte Kirche, Trögen (Zwitserland) |
Het is niet zo dat we altijd cd's of dvd's ter recensie bij labels of hun distributeurs aanvragen. Het komt nogal eens voor dat we ze spontaan in onze brievenbus vinden. Zo krijgen we regelmatig cd's uit Tsjechië, Zwitserland, Oostenrijk, Zuid-Duitsland en zelfs Amerika. Niet dat we ze dan per se willen bespreken, want niet alles dat we binnenkrijgen is even interessant of de moeite waard.
Het ensemble 'Les Passions de l'Ame (vrij vertaald de 'Passies van de Ziel'), Orchester für Alte Musik Bern' stuurde ons een cd van Deutsche Harmonia Mundi (dat overigens niets te maken heeft met dat andere Harmonia Mundi) met als titel 'Schabernack, A treasure trove of musical jokes'. 'Schabernack' betekent zoiets als 'streek', wat niet verwijst naar de strijkers, maar naar 'een streek leveren', vrolijke streken uiteraard, want dat blijkt uit de toevoeging 'musical jokes'. En dan nu eens een keer niet met Mozarts 'Dorfsmusikantensextett', maar uitsluitend met 'opgewekte' barokmuziek. Nu is 'opgewekt' hier en daar misschien wat kort door de bocht, want van de 'Batallia a 10' van Heinrich Ignaz Franz Biber (1644-1704) druipt de vrolijkheid er echt niet vanaf. Of het is een vrolijkheid met een wel heel apart randje. Zie de titel: 'das liederliche Schwirmen der Musquetirer, Mars, die Schlacht und Lamento der Verwundeten, mit Arien imitirt und Baccho dedicirt'. U hoort al het kermen van de gewonden op het slachtveld, waart uiteraard ook sterke drank aan te pas komt (een beter verdovingsmiddel was in die tijd niet te vinden). Enzovoorts. Maar los daarvan, de vrolijkheid in de barokmuziek straalde doorgaans toch wel iets nobels uit, zelfs een vorm van verheven vrolijkheid.
Deze overwegingen ( voor wat ze waard zijn) verder daargelaten hebben we te maken met een ensemble dat in dit repertoire bijzonder hoge ogen gooit. De kranten in Bern blijken wel heel enthousiast. Zo schreef de 'Berner Zeitung' dat het orkest voor 'frisse lucht zorgt in de soms nogal bedompte klassieke muziek scene'. Dat is overigens een stempel dat de sector her en der maar moeilijk van zich af weet te schudden. Ik spreek hierover ook weleens jongeren die het dan steevast over 'ouwe meuk' hebben. 'Les Passions de l'Ame' laat echter horen hoe eigentijds sprankelend, kruidig en fonkelend het kan zijn. Dus niet volgens de wetten van de zwaartekracht maar wel volgens de geschreven en ongeschreven regels en regeltjes van de historiserende uitvoeringspraktijk. Het instrumentarium bestaat uit authentieke violen, altviolen, celli, violone, klavecimbel, orgel, gitaar, teorbe, dulcimer, riq, tamboerijn, trommel, ratelriem, castagnetten, belletjes, verschillende fluitjes, houten schalen, messen en zelfs een 'joodse' harp. Veelal jonge mensen die onder leiding van de violiste Meret Lüth voor de volle honderd procent in deze muziek geloven en als zodanig ook uitdragen. Een fraai cadeautje dat zomaar in de brievenbus belandde.