CD-recensie
© Aart van der Wal, augustus 2024
Scintilla - Early Italian String Quartets Pugnani: Strijkkwartet nr. 2 in Es Boccherini: Strijkkwartet in c, op. 2 nr. 1 Lombardini Sirmen: Strijkkwartet nr. 5 in F Giardini: Strijkkwartet in C, op. 25 nr. 1 Butter Quartet: Anna Jane Lester, Chloe Prendergast, Isabel Franenberg, Evan Butter |
De vier leden van het Nederlandse Butter Quartet: Anna Jane Lester, Chloe Prendergast, Isabel Franenberg en Evan Buttar, ontdekten hun gemeenschappelijke muzikale interesses en dito waarden tijdens hun studietijd, toen ze studeerden aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. De toen belangrijkste gemeenschappelijke noemer waarin ze elkander vonden was die van de historiserende uitvoeringspraktijk en in het bijzonder gericht op het strijkkwartet. Vandaar ook hun grote belangstelling voor het laat-achttiende- en vroeg-negentiende-eeuwse repertoire in het genre. Maar hun interesses gingen verder, naar eigentijdse composities, speciaal geschreven voor historische instrumenten (of replica's daarvan). Dit jaar was het ensemble onder meer te horen tijdens de internationaal georiënteerde Strijkkwartet Biënnale in Amsterdam en in 2022 tijdens het Festival Oude Muziek in Utrecht. Een jaar eerder, in 2021, maakte het Butter Quartet zijn debuut bij het niet minder fameuze ‘Mozartfest' in het Duitse Würzburg.
Ik ben nog niet eerder een cd-opname van dit ensemble tegengekomen en dus ga ik er vooralsnog vanuit dat dit hun debuutalbum is. Dat gekozen is voor minder bekend repertoire is wat mij betreft bijkans ‘in de natuur der dingen', want op het gebied van het strijkkwartet is er al zoveel voorhanden en dan ook nog in uitvoeringen door de meest uitgelezen ensembles. Om daar nog de zoveelste Haydn, Mozart of Beethoven aan toe te voegen komt zo ongeveer neer op uilen naar Athene dragen. Zelfs het terrein van en rond Mendelssohn, Schumann en Brahms is intussen behoorlijk afgegraasd.
Scintilla, ofwel het vroege Italiaanse strijkkwartet mag hier zijn opwachting maken. Deze achttiende-eeuwse juweeltjes kunnen zich weliswaar niet meten met die van bijvoorbeeld de uiterst inventieve Haydn, maar dat maakt deze stukken daardoor niet minder boeiend. Wat er tevens duidelijk uit blijkt is dat deze vier componisten ook zeer virtuoze musici moeten zijn geweest, want dat valt aan de even virtuoze schrijfstijl (en niet alleen wat betreft de beide violen!) goed af te lezen.
Het Butter Quartet excelleert in geacheveerde, van veel stijlgevoel doortrokken, ritmisch uitstekend geprofileerde vertolkingen, waarin het clair-obscur evenzeer aandacht krijgt als frasering, dynamiek en virtuositeit. Wat ook in dit spel goed naar voren komt zijn de vele verrassende kleureffecten in deze veelal onbekende muziek vol afwisseling. Mooi opgenomen ook!