CD-recensie

Vertolkingskunst en pianistiek in grootse stijl

© Aart van der Wal, april 2014

Wat de Russische pianist en dirigent Mikhail Pletnev op deze cd uit de 'kast' of wel de Steinway (en wat voor Steinway, die van Rachmaninov zelf, uit de jaren 1920) haalt, getuigt van diep muzikaal inzicht en groot speltechnisch raffinement. Het is strikt individueel spel, het is Pletnev en niemand anders, die hier speelt. Dat lijkt misschien nogal voor de hand liggend, maar u zult al die pianisten de kost moeten geven die niets eigens aan het enorme repertoire weten toe te voegen en die onderling met het grootste gemak uitwisselbaar zijn. Niet Pletnev, die de melodische lijnen bijzonder indrukwekkend uitwerkt en daarbij een zorgvuldig gekozen, klein rubato niet schuwt. Zijn interpretatie is rijk, verrassend, elastisch en to the point, met een sterke expressieve onderstroom die waar nodig met grote overtuigingskracht wordt ingezet. Structureel ijzersterk, ritmisch tot in de finesse uitgewerkt en met volmaakte beheersing maakt Pletnev van deze stukken ware kroonjuwelen. Zijn er hoogtepunten? Gelukkig niet, want dan doe je aan Pletnevs grote inzicht en zijn vlekkeloze spel hopeloos tekort. Busoni's pianobewerking van Bachs Chaconne heb ik in ieder geval nog nooit zo indrukwekkend gestalte horen geven en Schuberts twee impromptus uit D 899 mogen zich in opperste schoonheid hullen. Wát een recital! Recital? Volgens de cover was daar in het geheel geen sprake van: Pletnev speelde zomaar voor zichzelf, in de pauze tijdens opnamesessies. Het lijkt op een sprookje, een vrijwel onmogelijke opgave. Zo'n Beethoven-sonate-uit-één-stuk speel je toch niet zo weergaloos tussen de bedrijven door? En voor de Chaconne geldt wat mij betreft hetzelfde, maar misschien is Pletnevs genie veel groter dan ik dat kan beseffen? Zelf schreef hij erover:

I hereby approve these recordings for publication, on the condition that it is stated that these recordings have been authorized by me, but were never official productions. They are therefore not free from defects, as I simply played every piece once from my memory to myself in order to familiarize myself with the instruments.

Laat ik nu niet zuur doen en tegenwerpen dat je daar geen hele Beethoven-sonate voor nodig hebt, of een Chaconne van zo'n veertien minuten, maar een feit is dat deze cd bol staat van groots pianospel; en dat het met die 'defects' reuze bleek mee te vallen. Logisch, want anders had Pletnev de opnamen zeker niet voor publicatie vrijgegeven. Hoewel er op verschillende plaatsen is 'gedraaid' stoort dat akoestisch niet in het minst. Het meest indrukwekkend klinkt de Schubert-opname, gemaakt op een historische locatie: Rachmaninovs villa vlakbij het prachtige meer van Luzern, aangekocht in 1932 en bestemd als zomerresidentie. En dan speelde Pletnev daar ook nog op Rachmaninovs eigen Steinway D-274 uit de jaren twintig. Wow! Hálen, die cd; of anders natuurlijk Spotify o.i.d.!

index