CD-recensie
© Aart van der Wal, juni 2024
Pärt über Bach Pärt: Tabula Rasa (voor twee violen, strijkorkest en geprepareerde piano) - Collage über B-A-C-H (voor hobo, strijkorkest, klavecimbel en piano) - Silouan's Song (voor strijkorkest) Bach: Dubbelconcert in c, BWV 1060R (voor twee violen en strijkorkest) Simone Lamsma (viool), Amsterdam Sinfonietta o.l.v. Candida Thompson (viool) |
Het kan best interessant kan zijn als musici van het kaliber Amsterdam Sinfonietta, concertmeester Candida Thompson en solovioliste Simone Lamsma de verbanden tussen de beide componisten onderzoeken om daaraan dan vervolgens muzikaal gestalte aan te geven. Dat heeft niet alleen tot dit in april gepresenteerde album Part über Bach geleid, maar ook tot One Zero Six Zero, een film van Rietveld & Corbijn over Bachs Dubbelconcert BWV 1060[R].
Bachs Concert voor hobo en viool horen we hier overigens in de versie voor twee violen, hetgeen prima aansluit bij wat eraan voorafgaat: Pärts Collage über B-A-C-H.
Candida Thompson:
'De muziek van Bach en Pärt is diepzinnig en tijdloos. Binnen complexiteit zoeken ze naar antwoorden en belanden ze bij iets dat ongelofelijk puur en krachtig is. Je voelt de voortzetting van het verleden, het heden en de toekomst in de composities van Pärt. Het feit dat onze emoties tijdens de coronapandemie intenser waren, bracht ons nog dichter bij elkaar én bij de muziek. Er was nauwelijks behoefte aan discussies en overleg. Op dit album speelt Simone Lamsma op een Strad (zeer briljante klank) en ik op een del Gésu (veel donkerder van klank), wat voor verbluffende dialogen zorgt. Het maken van deze opname samen met Simone en Amsterdam Sinfonietta was een magische belevenis voor ons allemaal.'
En Pärt?
'Turning to Bach was for me a way of stating my position regarding my experience with twelve tone music. In my state of extreme discomfort at that time (gecomponeerd in 1964, AvdW), I wanted to prove to myself how beautiful Bach's music was and how hateful mine was. I was convinced that through this musical sacrifice I could gain a clearer vision of my own contradictions.'
'Ein musikalisches Opfer' dus, met als uiteindelijke uitkomst veel muziek van zijn hand die, voorzien van een middeleeuws of renaissancistisch sausje is ondergedompeld in minimalisme en simplisme, met als gemakzuchtige leidraad de zich eindeloos herhalende, niets-om-het-lijf-hebbende motiefjes, veelal verpakt in quasi diepzinnigheid, tintinnabuli ofwel de belletjes- of klokjestechniek daarbij inbegrepen. Maar mogelijk bent u het met Candida Thompson (ook) op dit punt hartgrondig eens (sowieso aanhangers genoeg op deze wereld). En wellicht hoort u in die muziek juist wel Pärts creatieve veelzijdigheid en (brood)nodige flonkering, waarvan ik vind dat deze al decennialang in Duitsland wonende Est daarmee zelfs niet in Bachs schaduw kan staan.
Wat allemaal niet wegneemt dat dit een sublieme uitgave is, door Everett Porter, Guido Tichelman en Jared Sacks even subliem op de verschillende locaties opgenomen. Wie het nog niet wist: Amsterdam Sinfonietta is onder alle denkbare omstandigheden en in een uitzonderlijk breed repertoire van klassiek tot pop een absoluut topensemble.