CD-recensie
© Aart van der Wal, april 2014
Lully: Phaéton Emilio Gonzalez Toro (Phaéton), Ingrid Perruche (Clymène), Isabelle Druet (Théone, Astrée), Gaëlle Arquez (Libye), Andrew Foster-Williams (Épaphus), Frédéric Caton (Mérops, Automne, Jupiter), Benoît Arnould (Protée, Saturne), Cyril Auvity (Triton, le Soleil, la déesse de la Terre), Virginie Thomas (Une Heure, une Bergère Égyptienne), Choeur de Chambre de Namur, Les Talens Lyriques o.l.v. Christophe Rousset AP061 • 79' + 74 • (2 cd's) Live-opname: 25 oktober 2012, Salle Pleyel, Parijs |
Deze 'Tragédie mise en musique par Monsieur de Lully presentée devant sa Majesté à Versailles, le sixième jour de janvier 1683' op het libretto van Philippe Quinault (1635-1688) mist, zoals we er althans nu tegenaan kijken, uitgerekend dat waarin Lully meestal excelleerde: dramatisch continuüm, al is en blijft het schitterende muziek. Het op een verhaal uit de Metamorfosen van Ovidius gestoelde muziekdrama in vijf bedrijven werd voor het eerst uitgevoerd in de Salle des Manèges in Versailles op of omstreeks 6 januari 1683, toen nog zonder de voorgeschreven toneelmachinerie, maar wel in aanwezigheid van de koning aan wie het werk was opgedragen. Het libretto zal Lodewijk XIV, de Zonnekoning, prima zijn bevallen: het draait in het werk immers om de onontkoombare straf die alle stervelingen te wachten staat die het wagen zich zo hoog als de zon te verheffen.
Het succes was groot: al op 27 april liep het Parijse publiek al storm voor de eerste uitvoering in het Théâtre du Palais-Royal (dat zo'n 750 toeschouwers kon herbergen) aan de Rue de Montpensier. De rouwperiode rond de dood van de koningin op 30 juli bracht een onderbreking van dertig dagen met zich mee, maar daarna mocht het publiek weer toestromen. Medio januari 1684 waren de laatste voorstellingen, maar in 1692 en vervolgens in 1702, 1710, 1721, 1730 en 1742 werd de draad weer opgepakt.
Dat het uiteindelijk toch geen lange zit is geworden danken we aan Les Talens Lyriques onder zijn vaste dirigent Christophe Rousset, het kamerkoor van Namen en de solisten die er gezamenlijk het beste van wisten te maken. Wat hier zeker ook meegeholpen zal hebben is de live-uitvoering, want ik kan me nauwelijks voorstellen dat het resultaat in de studio net zo geïnspireerd en bevlogen zo zijn uitgepakt. De (gelukkig niet excessieve) toneelgeluiden verhogen de sfeer en geven, mede dankzij de uitstekende registratie, het gevoel erbij te zijn. De omstandigheden in aanmerking genomen zijn er enige kleine oneffenheden, maar ze storen niet en bovendien spreekt dit eigenlijk vanzelf. De uitvoering op Erato door Les Musiciens du Louvre onder Marc Minkowski is alleen al door diens haastige aanpak geen alternatief; en dan zeg ik het nog vriendelijk.