CD-recensie
© Aart van der Wal, oktober 2013
|
In de lente van 2011 had ik een uitgebreid vraaggesprek met de Duitse pianist Michael Gees, kort voor zijn optreden met de tenor Christoph Prégardien in een Schubert-liedprogramma. Dit naar aanleiding van zijn toen zojuist uitgekomen cd ‘ImproviSatie’. Voor Gees gold en geldt als uitgangspunt dat (ook) de klassieke muziek zich voortdurend moet blijven vernieuwen en dat dit niet mogelijk is als we ons richten op uitsluitend de notentekst zoals die aan ons – door de eeuwen heen – is overgeleverd. Kort samengevat ziet Gees geen toekomst in de traditionele uitvoering van klassieke muziek. Hij ziet slechts een groeiende kloof tussen het conventionele uitvoeringsmodel en een jonge generatie die meer wil, die wil participeren in datgene dat zich op het podium afspeelt. Voor Gees staat het vast: de traditionele aanpak volstaat niet meer, de klassieke muziek zoals die ons met de paplepel is ingegoten is niet meer van deze tijd, past er niet meer in. De musici van vandaag houden zich alleen maar vast aan een touw dat hen geleidelijk aan maar onafwendbaar uit de vingers glijdt. In zijn woonplaats Gelsenkirchen begon Gees het ‘Forum Kunstvereint’ en daarna het ‘Consol Theater’ (www.consoltheater.de). Het ontwikkelen en stimuleren van nieuwe muziek en de opzet van allerlei dans- en theaterprojecten, daar gaat het Gees om. Het doel? De in kinderen, adolescenten en volwassenen sluimerende creatieve geest wakker schudden, een vorm van creatieve participatie die geen echte grenzen kent en daardoor ongekende mogelijkheden opent. Het enige dat telt is wat op dát moment plaatsvindt, een manier van denken die zich ook uitstrekt naar Michael Gees op het ‘conventionele’ concertpodium of in de opnamestudio. Sommige collega’s doen er nogal minzaam over, maar dat kan Gees niet deren: hij is er vast van overtuigd dat het inslaan van nieuwe wegen essentieel is om de klassieke muziek te laten overleven. Ik herinner me een gesprek met Leif Ove Andsnes die min of meer een soortgelijke conclusie had getrokken, zij het dat hij minder rigoureus te werk ging en zich beperkte tot het toevoegen van grafische projectie aan zijn pianospel. Of Gees nu wel of niet het gelijk aan zijn kant heeft, feit is wel dat zijn onmiskenbaar groot improvisatietalent overal waar hij aantreedt zijn vruchten afwerpt: hij heeft een gevoelige snaar geraakt, het publiek is onverdeeld enthousiast en geniet ervan als Gees die o zo vertrouwde klassieken in een geheel ander perspectief zet. Of juist door dat andere perspectief het meesterwerk zelf in een nieuw licht zet. Zoals onlangs in Maasmechelen, waar Gees zijn toehoorders een avond lang met 'zijn Schumann' tot ademloos luisteren dwong. Na afloop van het concert had ik met Gees op het podium een kort interview, wat vervolgens een enthousiaste wisselwerking met het publiek in de zaal opleverde. De toehoorders actief betrokken, dat is nu precies wat Gees wil bereiken! Bewees ImproviSatie al het grote improvisatietalent van Michael Gees, beyond schumann is al niet minder. Schumanns Sinfonische Etüden, Kinderszenen, Kreisleriana en de profetische vogel uit Waldszenen worden in een deels nieuw jasje gestoken, waardoor ze een geheel ander aanzien krijgen, nieuwe perspectieven zich openen, met de kameleontische Gees als spontaan ‘componerend medium’ tussen toondichter en publiek. De muziek van toen klinkt plotsklaps als nieuw, wat uiteraard ook de bedoeling is: het is Gees er alles aan gelegen dat we het ook zo ervaren, zo moe als we zijn van teveel verschillende indrukken, van het teveel van alles, met ons geleidelijk aan ingeslopen onvermogen om nog de honger naar het nieuwe te voelen. Gees wil ons terug laten keren naar de tijd dat muziek een unieke ervaring opleverde, en tegelijkertijd een kostelijk genoegen. Of hem dat is gelukt? Daarover moet ieder voor zich oordelen, maar zeker is wel dat het ongekend spannend en communicatief is, met een groot pianist en dito improvisator aan het roer. De prachtige vleugelklank doet de rest… index |
|