CD-recensie

© Aart van der Wal, mei 2023

Het is toch wel bijzonder: de ware stortvloed van jonge, menigmaal zelfs nog jeugdige musici die de ‘klassieke' muziekscene hebben weten te veroveren. Het zijn overwegend twintigers en dertigers die na een gedegen opleiding en meestal met hulp de weg naar het concertpodium hebben gevonden, waarbij voor een niet gering aantal van hen tevens de deuren van de opnamestudio open zijn gegaan. Dat laatste is overigens minder gemakkelijk dan het lijkt, want veelal komt dat neer op het leveren van een eigen financiële bijdrage (crowdfunding is daarbij een beproefd middel) om een opname en alles wat daarbij komt kijken überhaupt mogelijk te maken. Al is er nog een andere weg: de eigen productie, waarvan er op YouTube veel zijn te vinden. Het multimedia-fenomeen is immers in het tegenwoordige muziekbedrijf niet meer weg te denken, met alle daarmee verbonden mogelijkheden tot zelfpromotie.

Is de opleiding zoveel beter geworden? Objectief valt dat niet goed vast te stellen, maar het is wel een feit dat er door de jaren heen, gerekend van om en nabij de jaren zeventig, er steeds meer opleidingen zijn bijgekomen, het aantal studenten en docenten navenant is meegegroeid. Zoals ook het aantal concoursen en muziekfestivals is toegenomen, meer en meer kleine(re) muzieklabels zijn ontstaan die jong talent een gerede kans willen geven. Ook vanuit het idee dat jonge musici appelleren op een jonge generatie (potentiële) muziekliefhebbers. Zoals ook de aanwas van jonge dirigenten in een stroomversnelling is geraakt: ze kunnen in de ogen van de orkesten niet jong genoeg zijn.

Afgezien van het feit dat veel van die jonge musici op het vlak van de interpretatie op elkaar zijn gaan lijken (met de techniek is meestal wel dik in orde), doet zich nog een ander probleem voor: de veelal ‘voorzichtige' repertoirekeuze. Dat laatste is niet zo vreemd als we bedenken dat de kosten hier bepaald niet voor de baat uitgaan, en het streven – zowel van de musicus als van het label – erop is gericht om minstens quitte te spelen. De ‘Klavierstücke' van Schubert liggen dan eerder voor de hand dan die van Stockhausen, de Études van Chopin eerder dan die van Ligeti. Edoch, die traditionele repertoirekeuze betekent ook dat de musicus zich onherroepelijk moet meten met zowel een groot aantal voorgangers uit het (zelfs verre) verleden als met tijdgenoten. Er is immers veel meer concurrentie in dat' repertoire. Om dat probleem enigszins te omzeilen wordt vaak gekozen voor de ‘sandwich'-constructie: bekend en minder bekend repertoire samengebracht op het album.

De Koreaans-Amerikaanse pianiste Suejin Jung (haar leeftijd heb ik in het cd-boekje noch op het internet weten te achterhalen, wel haar vrij actuele profiel) heeft het, samen met het Nederlandse muzieklabel TRPTK, aangedurfd om een album uit te brengen dat voor het merendeel uit (vrij) onbekende stukken bestaat. Alleen Chopins Barcarolle op. 60 mag als zéér bekend worden verondersteld, maar ook Rameau's ‘Le Rappel des Oiseaux' zal bij sommigen niet onbekend zijn, zeker als toegift op menig concertprogramma. In zekere zin, in dit geval op de natuur gestoelde, 'sandwich'-constructie.

Hoe staat Jung erin? In ieder geval als sociaal en maatschappelijk geëngageerde musicienne, die de klimaatcrisis en sociaal onrecht zeer is toegedaan. Vandaar ook ‘Breathmark' van Scott Ordway op haar programma, in het kader van het Goodmesh Concours 2020 Entry Project door haar samen met animator Qi Lu en danser Jada German op de planken gebracht. Zo bezien kan dit nieuwe album als een vervolg gelden, met daarop muziek van componisten die op de een of andere manier met de natuur is verbonden, uitmondend in een zeker boeiend naast elkaar figureren van zowel ‘oude' als ‘nieuwe' daarop betrekking hebbende stukken. Het mag dan op het eerste gehoor een nogal verbrokkelde melange zijn, de rode draad is er dus wel degelijk en bovendien passend. Zoals ze zelf zegt: “My mixed emotions of awe, mystery, dream, trepidation and hope for nature and humanity have been strung together in this multimedia program. It is a deep dive into exploring our unique, magical relationship with the natural world.”

Met deze woorden levert ze onbewust de best denkbare recensie van dit album: een schitterend recital, uiterst facetrijk, opwindend, afwisselend mysterieus, verdroomd en lichtvoetig, maar ook diepgravend, contemplatief en niet epaterend. Dit is empathisch spel van de hoogste orde, op fenomenale wijze door de opnametechnicus Brendon Heist vastgelegd. De rijke vleugelklank (aan de hand van de klankeigenschappen vermoed ik dat het een Steinway D betreft) plaatst het instrument bij wijze van spreken in de (hopelijk ruime) huiskamer.

Spijtig is wel dat in het cd-boekje met geen woord wordt gerept over de gespeelde composities. En dan te bedenken dat ‘Until Heard', ‘Side Effects' en ‘Breathmark' bij de meesten onder ons zeker geen belletje zullen doen rinkelen. Ook het multimedia-aandeel (elektronisch geproduceerde natuurgeluiden in 'Until Heard') blijft onbelicht. Dat had dus zeker beter gekund.

De pianiste heeft zelf voor de lezenswaardige introductie gezorgd, terwijl daarnaast haar biografie en een korte toelichting op het Goodmesh Concours is afgedrukt.

index