CD-recensie

 

© Aart van der Wal, december 2018

 

(F.) Couperin: Les Nations (1726)

Les Talens Lyriques o.l.v. Christophe Rousset
Aparté AP197 • 54' + 55' • (2 cd's)
Opname: september 2017, Galerie Dorée de la Banque de France, Parijs

   

In 1726 publiceerde François Couperin (1668-1733) de 46 deeltjes die tezamen 'Les Nations' vormen. Het was de vruchtbare uitkomst van zijn vaste voornemen om verschillende Europese muziekstijlen met zijn eigen creatieve stijl te verbinden. Of hij daarin ten volle is geslaagd? Het is niet altijd even duidelijk om welk land het in kwestie gaat, maar dat het bijzonder fraaie muziek heeft opgeleverd staat buiten kijf.

Jammer en niet gerechtvaardigd door de historie is wel dat een aantal uitvoeringen wat betreft de gekozen instrumentale bezetting bepaald niet rijk is aangekleed, terwijl het toch juist voor de hand ligt dat Couperin een weldadiger uitgedoste bezetting voor ogen moet hebben gestaan. Hij schreef het omvangrijke werk immers voor uitvoering aan het hof van niemand minder dan Louis XIV. En van de Zonnekoning kan veel worden gezegd, maar niet dat hij op zijn muzikale entourage beknibbelde. Integendeel, Lodewijk hield van pracht en praal en het kon hem niet luxueus genoeg zijn.

Couperin gebruikte voor de vier afzonderlijke delen (('La Françoise', 'l'Espagnole', 'l'Impériale' en 'La Piémontoise kunnen zonder enig bezwaar los van elkaar worden uitgevoerd) niet alleen dezelfde toonsoort, maar hij hanteerde ook een vrijwel identieke indeling, gemodelleerd naar de typisch barokke dansvormen zoals die niet alleen in Frankrijk in zwang waren, te openen door een heuse Sonate (Couperin noemde die 'Sonade') in Italiaanse stijl en gevolgd door Allemande, Courante I en II, Sarabande, Gigue, Chaconne (of Passacaille), Gavotte en Menuet. Niet per se in deze volgorde, of juist afgewisseld door of uitgebreid met andere dansvormen, zoals de Bourée en het Rondeau.

Evenals in de onlangs besproken opname van het ensemble Hespèrion XX onder leiding van Jordi Savall (klik hier voor de bespreking) volstond Rousset niet met twee melodiestemmen, aangevuld door het basso continuo, maar komen er tevens twee fluiten en twee hobo's aan te pas, naast twee violen, violon, fagot, viola da gamba, theorbe en (het door Rousset zelf bespeelde) klavecimbel. Dat maakt het beeld aanmerkelijk veelkleuriger, afwisselender en daardoor meer avontuurlijk (niet in de laatste plaats dankzij het gevarieerd instrumentaal uitlichten van Couperins ingenieuze contrapunt). Waar nog bijkomt dat het in de Franse barokmuziek gespecialiseerde eveneens Franse ensemble Les Talens Lyriques tot de absolute topklasse behoort. De prachtige opname laat het u allemaal meebeleven.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links