CD-recensie

 

© Aart van der Wal, mei 2023

The Voice of Casals

Klik hier voor het inhoudsoverzicht

Roger Morelló Ros (cello)
IBS Classical • 61' •
Opname: dec. 2022, SWR Studio, Kaiserslautern (D)

 

Ik ben geen voorstander van een programma dat is opgebouwd uit deeltjes van dit en dat. Ik word daarom behoorlijk kriegelig van deze manier van programmeren zoals we dat - helaas! helaas! - zo goed kennen van NPO Klassiek, de ons zo vertrouwde Radio 4 zender die er al decennialang maar niet in slaagt om wat eens een van de belangrijkste initiatiefnemers, de violist Theo Olof, voor ogen stond tot realiteit te verheffen. Een muziekzender ook, waarop dag in dag uit ontstellend veel wordt geouwehoerd.

Dat een jonge en bovendien veelbelovende musicus toch voor een dergelijk hapsnapprogramma heeft gekozen valt overigens wel te verklaren: het biedt immers ruimte om artistieke kwaliteiten in de verschillende facetten te belichten. Dat kan minder positief of zelfs desastreus uitpakken als sprake is van slechts middelmatig talent, maar dankzij wel voldoende talent juist in het tegendeel verkeren.

Dat laatste is zeker het geval ten aanzien van de Catalaanse cellist Roger Morelló Ros (1993) die Keulen tot zijn woon- en werkplek heeft gekozen en voor wie zijn beroemde landgenoot Pablo Casals als 'model' en inspiratiebron geldt. Dat valt althans uit de toelichting bij het persbericht op te maken.

Vreemd is dat niet, want in het spel van Casals zijn de stilistische karakteristieken daarvan direct herkenbaar, zoals ook Casals' toonvorming strikt individualistisch is. Kortom, Casals is in de ogen van velen en terecht nog steeds een grote muzikale persoonlijkheid; voor sommigen niet alleen als cellist, maar ook als dirigent. Casals was het type musicus waarvan zijn grote collega Paul Tortelier eens zei dat die aan drie eisen moest voldoen: aan die van beeldhouwer, wijsgeer en dichter. Het was een opvatting die paste in de twintigste-eeuwse ontwikkeling van het solospel, een domein waarin de cello in de eeuwen daarvoor uiteraard ook kon excelleren, maar waarvoor slechts weinig aandacht bestond (Bachs cellosuites ten spijt).

Die twintigste eeuw heeft het cellospel daarentegen geleidelijk aan meer in de publieke belangstelling gebracht, wat niet alleen aan de muziek, maar ook aan een bijzondere generatie cellisten te danken was, waaronder vele illustere namen: Piatigorsky, Feuermann, Fournier, Gendron, Cassadó, Rostropovitsj, Gutman, Navarra, Kirshbaum, Wallfisch, Bijlsma, Tortelier, Wispelwey, Viersen, Starker, Rostropovitsj, Maisky, Mørk, Ma, Harrell, Schiff. De lijst is schier eindeloos.

Het door Roger Morelló Ros gepresenteerde, nogal versplinterde programma kent evenveel nog een andere aanleiding: omdat het stukken zijn die zijn beroemde voorbeeld graag ook speelde, deels zelfs tot zijn basisrepertoire behoorden. Daarnaast zijn er op deze cd echter nog twee vrij nieuwe werken te horen: de Variaties op de naam Casals van Marc Migó (1993) en vier Catalaanse dansen van Elisenda Fábregas (1955). Wat tevens betekent dat de cellist zich aldus ook in modern(er) repertoire kan profileren. Ros' Marais-bewerking zal hem niet voor al te grote problemen hebben gesteld: het is oorspronkelijk voor viola da gamba geschreven, een instrument dat dicht aanleunt tegen de cello.

Roger Morelló Ros is een cellist met een eigen toon en een indrukwekkend kleurenpalet. Een musicus ook die technisch geen beperkingen kent en met veel gevoel voor nuance, vorm en inhoud ieder werk op deze cd zijn individuele karakter meegeeft. Van 'casalsaans' epigonisme is - ik zeg het er uitdrukkelijk bij - geen enkele sprake. Dat mag als een prestatie van de eerste orde gelden. De grote concerten komen ongetwijfeld nog wel.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links