CD-recensie
© Aart van der Wal, april 2025
Bartók - The Piano Concertos Bartók: Pianoconcert nr. 1 Sz 83 - nr. 2 Sz 95 - nr. 3 Sz 119 Tzimon Barto (piano), Deutsches Symphonie-Orchester Berlin o.l.v. Christoph Eschenbach |
|
Tzimon Barto (Eustis, Florida, 1963) staat niet alleen bekend als een veelzijdig pianist met een indrukwekkend repertoire, maar is daarnaast auteur van romans, dichter, filosoof én bodybuilder (al zal hij, gezien zijn leeftijd, dat laatste niet meer zo actief beoefenen). Zijn grote muzikale talent werd in 1988 ‘ontdekt' door de dirigent en pianist Christoph Eschenbach, waarna zijn carrière al spoedig daarna in een stroomversnelling raakte.
Samen met Eschenbach en het Deutsches Symphonie-Orchester Berlin heeft hij zich op het Capriccio-label over Bartóks drie pianoconcerten gebogen.
Wie de vertolkingen van Zoltán Kocsis met het door Iván Fischer geleide Budapest Festival Orchestra op het (toenmalige) Philips-label kent, zal het tijdens het beluisteren van deze nieuwe set ongetwijfeld opvallen dat zowel pianist als dirigent voor een ‘vriendelijker' aanpak hebben gekozen: het explosieve karakter dat de eerste twee pianoconcerten zozeer kenmerkt, komt in deze uitvoeringen daardoor minder overtuigend uit de verf. Wie daarvan geporteerd is, zal met het bijzonder fraaie piano- en orkestspel ongetwijfeld ingenomen zijn, maar zelf houd ik het toch liever op Kocsis cum suis, of anders wel op Yefim Bronfman met het Los Angeles Philharmonic onder Esa-Pekka Salonen, een Sony-opname uit midden jaren negentig, zij het helaas op nogal laag volume vastgelegd. De uit dezelfde periode stammende Philips-opname heeft zeker wat dit betreft mijn voorkeur.
Consequent is de aanpak van Barto en Eschenbach wel, want er is interpretatief niet zoveel verschil tussen deze nieuwe uitgave en die van eind jaren tachtig met het London Philharmonic, toen Bartóks tweede werd gecombineerd met Rachmaninovs derde pianoconcert.
Wie verder in het verleden wil duiken: Deutsche Grammophon bracht in de toen spraakmakende serie The Originals de drie pianoconcerten uit met Géza Anda en het RIAS-orkest onder Ferenc Fricsay, in zeker voor die tijd goed geslaagde, in 1959 en 1960 gemaakte, stereo-opnamen in de Jesus-Christus-Kirche in Berlijn-Dahlem.
Capriccio legde de eerste twee pianoconcerten eveneens vast in de roemrijke akoestiek van de Jesus-Christus-Kirche in Berlijn-Dahlem (o.a. Karajan en Jochum hebben er menig voetspoor liggen), terwijl het derde pianoconcert werd opgenomen in de Berlijnse Philharmonie. Wie van het tweede direct overschakelt naar het derde concerto wacht dan een tamelijk teleurstellende ervaring.