CD-recensie
© Aart van der Wal, november 2022
Manuel Barrueco - Complete Warner Recordings Klik hier voor het inhoudsoverzicht Warner 5054197146275 (11 cd's) |
 |
Ik heb vaag het idee dat alleen de liefhebbers van het 'klassieke' gitaarspel dat van de Cubaan Manuel Barrueco (1952) goed kennen. Ik schrijf dat niet zonder reden, want het is op zijn minst opvallend dat de (klassieke) gitaar in recensies en artikelen veelal buiten spel blijft. Terwijl het, mits goed bespeeld, een schitterend instrument is dat de meest onvermoede klankkleuren kan voortbrengen.
Over klankkleuren gesproken: de gitaar is een van die instrumenten die de bespeler ervan in staat stelt om een echt eigen 'sound' te ontwikkelen en aldus het individuele karakter van zowel de gitaar als de muziek te bepalen, zo niet te onderstrepen. Iedere zichzelf respecterende musicus wil dit uiteraard ook graag: die unieke klank, al is dat gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het vraagt veel discipline wat betreft de technische beheersing, met daarnaast veel aandacht voor de muzikale ontwikkeling , met hopelijk als uiteindelijke uitkomst de volmaakte symbiose tussen techniek en interpretatie. Maar als het dan echt zover is, zal het synergetisch effect ervan overweldigend zijn. Dat geldt zeker voor het formidabele spel van Manuel Barrueco, die misschien wel als wonderkind door het prille leven ging, want al op zijn achtste werd hij toegelaten tot het conservatorium van zijn geboortestad, Santiago de Cuba. De studie daar duurde overigens niet al te lang, want een paar jaar later reeds verhuisde het gezin naar de Verenigde Staten, waar Barrueco aan het prestigieuze Peabody Conservatory in Baltimore les kreeg van Aaron Shearer. Ook daar waren al rap Barrueco's buitengewone muzikale talenten ontdekt. Hij zou er, nadat hij een zeer succesvolle internationale carrière had opgebouwd, nog regelmatig naar terugkeren voor het geven van masterclasses. Ook zijn wortels, zijn geboortegrond bleef hij trouw: in zijn programma's heeft hij altijd een belangrijke plaats ingeruimd voor de Cubaanse gitaarmuziek, zowel origineel als in bewerkingen. Dat laatste geldt dan tevens voor de westerse muziek: originele composities voor gitaar solo zijn weliswaar niet schaars, maar de schappen lopen er evenmin van over. Vandaar dat ook in dit metier veelal van arrangementen gebruik wordt gemaakt. Dat pakt helaas niet altijd smaakvol uit (of doet het origineel teveel geweld aan), terwijl het vanzelfsprekend eveneens een kwestie van smaak is. Zo'n gitaarbewerking van een pianosonate van Mozart vind ik bijvoorbeeld, zelfs als Barrueco pen en papier ter hand heeft genomen, maar zozo. Bach 'verdraagt' dat in mijn optiek aanmerkelijk beter.
Naast het ronduit fantastische spel van Barrueco op deze 11 cd's is er het repertoire dat zowel zijn technisch briljante vocabulaire als zijn grote veelzijdigheid als interpreet op zijn best laat uitkomen. Ik noem in dit verband en in alfabetische volgorde werken van Albéniz, Bach, Brouwer, Falla, Granados, Lennon & MacCartney, Mozart, Piazzolla, Rodrigo, Sor, Turina, Villa-Lobos en Visée, naast een groot aantal minder bekende of zelfs onbekende namen: Angulo, Ardévol, Barrios Mangoré, Fariñas, Gnattali, Grenet, Lauro, Lecuona, Orbón, Ponce en Ubietta. Het is muziek uit verre oorden (Cuba uiteraard met stip) die voor menigeen een eerste en naar ik verwacht waardevolle kennismaking zal zijn.
Dat Barrueco een grootheid is blijkt niet alleen uit zijn spel, maar ook uit de artiesten die decennialang met hem hebben samengewerkt en waarvan een aantal ook op dit album vertegenwoordigd zijn: de sopranen Barbara Hendricks en Ann Monoyios, de fluitist Emmanuel Pahud, de (duo)gitaristen David Tanenbaum en Thomas Müller-Pering, het Philharmonia Orchestra (waarbij de matige directie van Plácido Domingo voor lief moet worden genomen, maar geen kwaad woord over zijn rol als (toen nog) tenor: cd 9, tracks 4-5, 7-8) en het London Symphony Orchestra, hier met het vereiste engagement geleid door Jeremy Lubbock.
Misschien aardig om te weten dat gebruik is gemaakt van de originele covers en dat een aantal opnamen op Nederlandse bodem werd gemaakt, in de kerk van de Doopsgezinde kerk in Haarlem.
Niet alleen voor de gitaarliefhebbers is dit een heruitgave om van te watertanden!