CD-recensie
© Aart van der Wal, oktober 2019
Anamorfosi Allegri: Miserere Le Poème Harmonique o.l.v. Vincent Dumestre (teorbe) |
'Anamorfosi', dat is de titel van deze cd die - de naamgeving zegt het al - geheel is gewijd aan muziek uit de Reformatie zoals die officieel te boek staat in de periode 1517-1648. Met daarin als centrale figuur uiteraard Martin Luther (die we ook graag Maarten Luther noemen, alsof hij 'een van ons is', zoals bijvoorbeeld Erasmus, Spinoza., Van Leeuwenhoek en Huygens). Maar Luther is in muzikaal opzicht op dit album in geen velden of wegen te bekennen.
Uiteraard is die periode stevig weggezakt (of nog erger), maar het heeft wel heel mooie muziek opgeleverd. Muziek ook die in haar pure en onvergelijkbare schoonheid eeuwigheidswaarde uitstraalt. Of veel mensen in de huidige tijd daarvoor nog wel zo bevattelijk zijn is uiteraard de vraag In deze tijd, waarin luidheid een belangrijke richtsnoer lijkt te zijn, vragen de ragfijne klanken van eeuwen terug om een belevingsvorm die juist daarvan afstand kan nemen. Want deze muziek vraagt om contemplatie, rust en innerlijke vrede. Beethoven schreef het in de eveneens al zo ver achter ons liggende negentiende eeuw in zijn Missa Solemnis (1823): 'Mit Andacht' en 'Bitte um aussere und innere Frieden'. Actueler en vooral helderder kan die boodschap toch niet zijn.
Een aaneengeregen juwelenketting van harmonische gedichten in woord en klank (hoewel ook de schurende dissonanten niet worden geschuwd), met incidenteel een hoogst expressieve solistische eruptie zoals in Rossi's 'Un Allato Messagier', Monteverdi's 'Si dolce e 'l martire' en Marazzoli's 'Chi Fa', afgewisseld door weelderig contrapunt zoals in het afsluitende 'Pascha Concelebranda' van Monteverdi, met de fraai door het programma geweven sinfonia uit Abbatini's 'La Comica del Cielo' als instrumentaal intermezzo. Dat is wat Le Poème Harmonique onder leiding van Vincent Dumestre ons laat horen. Een tijdloos document waarin zowel ver verleden als verloren tijd (vrij naar Proust) wordt weerspiegeld. Aldus ontstond, volmaakt uitgevoerd en opgenomen, een indrukwekkend en vooral ontroerend geheel.