Boeken

 over musici

Vertaler smoort Quasthoff

© Paul Korenhof, juni 2006

 

Thomas Quasthoff: Mijn stem - opgetekend door Michael Quasthoff. Vertaald door Wiecher Hulst.
Uitg. Mets & Schilt, Amsterdam 2006. ISBN 90 5330 466 5.
Verkoopprijs € 25,--.

 

 

 

 


Vorig jaar kocht ik in Bayreuth Die Stimme, het levensverhaal van Thomas Quasthoff zoals dat door diens broer was opgetekend op basis van een reeks ongetwijfeld uiterst genoeglijke gespreksrondes. Behalve het bier en de jazz knalde ook de humor van de pagina's af, in een speelse mengeling van 'hoog' en 'alledaags' Duits, en steeds als er even serieus was ingegaan op de 'serieuze' muziek, volgde meteen daarna een fikse relativering. Bach, Schubert en Mahler zijn voor 'Tommie' belangrijk, daar valt niet aan te twijfelen, maar het leven zelf is toch veel belangrijker. Ook zijn handicap - om het maar even eufemistisch te stellen - kreeg natuurlijk de nodige aandacht, met talloze navrante, nog navrantere en nog véél navrantere details waarvan een 'normaal' mens de rillingen over de rug lopen, maar bij dat alles was er weer die humor, dat relativeringsvermogen, die vitaliteit en die enorme levensvreugde. Thomas Quasthoff is niet alleen een bijzonder intelligent mens en een begenadigd artiest, maar geniet ook van iedere minuut die hem op dit ondermaanse gegund is, en dankzij de vaardige pen van zijn broer trekt hij de lezer daarbij onweerstaanbaar mee.

Toen dit voorjaar de Nederlandse vertaling verscheen, leek mij dat een goede aanleiding om het boek nog eens te lezen, maar het genoegen verdween heel snel. Alleen al in het eerste hoofdstuk struikelde ik - behalve over een reeks onvolledige of lelijk geconstrueerde zinnen - over concrete zaken als een dijk van een pleonasme ('het respect gebiedt dat men keurig dient te wachten' - p. 31), grammaticale fouten ('omdat hij in tegenstelling tot mij…' - p. 17; 'begonnen hebben' - p. 26), verkeerd gekozen voegwoorden ('net terwijl Linda Marder opbelt' i.p.v. 'net als Linda Marder opbelt' - p. 18), lelijke constructies ('het allerbeste uit klassieke muziek' - p. 19) alsmede stilistisch slecht gekozen 'boekenwoorden' als 'men' en 'zeer' en nog diverse andere zaken.

Toen ik vervolgens na het woord 'kunstmusea' (p. 18 - hoe verzint iemand het!) ook nog 'Vreugdevuur der ijdelheden' (p. 39) tegenkwam als vertaling van 'Fegefeuer der Eitelkeiten', heb ik de strijd opgegeven. Ik kende het boek al en met een vertaler die niet eens het verschil weet tussen 'vreugdevuur' en 'vagevuur', had ik er verder geen fiducie meer in. Goed, ik heb nog een aantal steekproeven genomen door links en rechts een half hoofdstuk te lezen, maar afgezien van wat ik nog aan concrete oneffenheden opmerkte, bleef Mijn stem stilistisch heen en weer zwalken tussen de luchtige toon die de gebroeders Quasthoff hadden nagestreefd en de onkunde van een vertaler die de zaken bleef aanpakken als een middelbare scholier die met zijn woordenboek ernaast een tekstje moet vertalen. Alleen had de vertaler dat woordenboek wel iets intensiever mogen gebruiken…

Kort en goed: een boek dat absoluut verdiend gelezen te worden, maar als u het Duits redelijk beheerst, kunt u de Nederlandse vertaling beter links laten liggen.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links