audioapparatuur

Rega RP1 platenspeler

met Performance Pack en Rega Bias pu-element

 

© Wim Koekebacker, oktober 2014

 

REGA, een merk waar ik aanvankelijk knap moeite mee had en dit niet zomaar natuurlijk. De beweringen van Roy Gandy stuiten me nog steeds tegen de borst. Niet omdat hij niets van platenspelers zou weten natuurlijk, nee, het gaat me om de soms klinkklare onzinuitingen en de mededelingen hoe duur alles wel niet is wat we op en aan de producten aantreffen. Nou, we zullen dat in onderstaand relaas eens van dichtbij gaan bekijken. Gandy, een man die ik vergelijk met de onnavolgbare doktor Bose. De kenners weten dan onmiddellijk wat ik bedoel! Het verschil tussen deze twee is dat dr. Bose in staat was met zijn luidsprekers een geluidsopname qua geluidsbeeld dusdanig te verknallen dat het resultaat niet om aan te horen was en Gandy die heel knap uit een, zoals hij dat zelf aangeeft,  "minimalistisch ontwerp" in staat is een prima platenspeler te fabriceren.

De RP1 platenspeler is inderdaad met een minimaal aantal onderdelen gemaakt. Deze benadering heeft het merk ook altijd toegepast trouwens. Ook de duurdere spelers kenmerken zich door een eenvoudige opzet die van hetzelfde principe uitgaat.
Alleen de materialen verschillen onderling. Zo is de RP1 in wezen niets anders dan een plankje spaanplaat waarop een toonarm, een motor, een draaiplateau met hoofdlager en een schakelaar zijn aangebracht. Drie simpele rubberen voetjes geven de basis een stabiele en effectieve steun op het meubel of plank aan de muur. Het draaiend gedeelte is opgebouwd uit een subplateau uit kunststof waarop een uit "Phenolic Resin" (gewoon bakeliet!) gemaakt plateau rust. De spindle maakt onderdeel uit van dit subplateau en is iets te smal. Ik vind dit echter een zegen omdat men een excentrisch geperste plaat eenvoudig "recht" kan leggen. De aandrijving geschiedt door middel van een ronde snaar en de motor is een 230volt asynchroon type die via een kunststof poelie en de snaar de aandrijving van het draaiplateau verzorgt. De motor kan men middels een upgrade vervangen door een zwakstroom motor, eventueel met aparte snelheidsregeling. Nu moet men met de hand de snaar omleggen voor 45tpm. Laten we het er maar op houden dat dit onderdeel is van het minimalisme. Ik zou die upgrade mooi laten voor wat die is, of simpelweg een andere speler kopen. Qua totaalprijs komt de speler dan namelijk op hetzelfde niveau als de RP3, de direct opvolgende in de range. Die heeft deze 24volt motor namelijk al, alsmede een glazen plateau en de wollen mat.

De toonarm oogt simpel en is dat dan ook en bestaat uit een vrij dikke aluminium buis uit één stuk. De toonarm ziet er bijzonder stevig uit, dit in tegenstelling tot de rest van de speler. Deze toonarm heeft een erg prettig werkende armlift die de juiste daal- en liftsnelheid heeft, bovendien komt de naald exact op de juiste plek weer op de plaat terug.
De speler als geheel oogt echter nogal fragiel van opzet maar dit is slechts schijn want in de weken dat ik deze speler aan het testen ben geweest heeft het apparaat bewezen geen krimp te geven en uiterst betrouwbaar zijn werk te doen. Het geheel wordt tegen stof beschermd door een stevige en, in tegenstelling tot de speler zelf, zware stofkap uit volkomen heldere kunststof uit goede kwaliteit styreen. De scharnieren zijn helaas niet in staat en ook niet ontworpen, om de kap in de gewenste stand open te houden, jammer. Het is dus helemaal open of dicht, of helemaal er af. De plank van spaanplaat is mooi afgewerkt met, zoals REGA claimt, een laag "Phenolic Resin" waaruit ook het draaiplateu is vervaardigd. Hoe dan ook, alles bij elkaar werkt de speler ver boven verwachting moet ik bekennen. Dat ik aanvankelijk twijfelde komt mede door de negatieve ervaring die ik ooit heb gehad met een P3. Die speler leek erg veel op de RP1 maar klaarblijkelijk heeft REGA het snelheidsprobleem met hun motoren weten te verbeteren want de motor draait nu vrijwel precies de juiste snelheid, slechts 0,09 % te langzaam bij koude motor en precies 33 toeren bij warme motor. Keurig! De motor heeft echter weinig reserve dus de aanbeleving geen borstels te laten meelopen lijkt gerechtvaardigd. Ook het niet telkens uitzetten van de motor tijdens een muzieksessie lijkt geen loze kreet, het voorkomt onnodige slijtage van de snaar is Gandy's bewering en komt de stabiliteit ten goede. Het zal allemaal best, ik heb hier toch wat moeite mee omdat dit simpelweg niet nodig zou moeten zijn. Maar goed, laten we het maar eerbiedigen. Minder fraai is de afwerking van het subplateau en het plateau zelf, het laat een onsierlijke deining zien tijdens het draaien. Niet zo belangrijk voor de weergave wellicht maar het staat niet fraai en doet afbeuk aan de kwaliteitsbeleving het plateau op en neer te zien gaan. Overigens kan men dit zelf (tenminste gedeeltelijk) verhelpen door het plateau te verdraaien ten opzichte van het subplateau. Zo doende kan men de ongelijkheid zoveel mogelijk opheffen. De speler kent eigenlijk geen enkele resonantie die zelf of via de toonarm wordt opgewekt. Er is simpelweg niets dat zou kunnen resoneren anders dan energie die van buiten komt. De speler is wel gevoelig voor hoe en waar men hem plaatst. Op een stevig schap aan de muur of een stenen ondergrond is perfect. Rumble is er nauwelijks, een typische waarde voor een snaar aangedreven platenspeler van zo rond de -60dB is uitstekend te noemen. Er is geen enkele ontkoppeling tussen motor en basis dus helemaal geen slechte waarde. Wel is de magnetische afscherming van de 230 volt motor onvoldoende, iets wat het BIAS element beslist niet ten goede komt. Hierover later.
Het plateau heeft ook opvallend weinig resonantie en voegt absoluut niets aan het geluid toe. De speler is uitgerust met het zogenaamde Performance Pack dat bestaat uit een iets dikkere aandrijfsnaar, een dikkere wollen mat in plaats van de standaard vilten mat en in plaats van het standaard meegeleverde REGA Carbon element ( een hernoemd Audio Technica AT-91element ) een fantastisch presterend BIAS element van eigen fabrikaat. 

Rega Bias Moving Magnet Element
Dit element is een bespreking alleen al waard. Toch neem ik het hier mee omdat de RP1 en het BIAS element een prima eenheid vormen. De gehele combinatie is een totaalontwerp zo lijkt het, alles is op elkaar afgestemd. Zelfs de moeilijkste platen, en dan bedoel ik hobbelige platen en die welke kleine maar gemene hobbeltjes hebben, worden feilloos afgetast. Dat kan alleen maar als alles optimaal op elkaar is afgestemd. En daar hebben we hier mee te maken. Het begint al met de installatie die nogal afwijkt van wat we doorgaans gewend zijn. Eerst het contragewicht helemaal tot aan de aanslag op de achterkant van de toonarmbuis schuiven, het element monteren en klaar is Kees! Dat kunstje klaart REGA door alle elementen qua gewicht voor hun toonarmen gelijk te laten zijn. Dan rest nog de overhang in te stellen, hiertoe is een mal bijgeleverd. Ja, letterlijk binnen 5 minuten is de speler gebruiksklaar en al helemaal als de speler kant en klaar geleverd wordt met het element al op zijn plek. De toonkop zelf is niet afneembaar overigens. Het komt de stevigheid ten goede. 

Het BIAS element is (meegeleverd in het Performance Pack) de eerste uit een serie van 3 vrijwel dezelfde elementen die slechts verschillen in naaldgeometrie. Het element heeft een elliptische diamant en tast de groef formidabel af. Het kenmerkt zich vooral vanwege het feit dat ik de toonregeling iedere luistersessie onaangeroerd heb hoeven laten. Op de verschillende testplaten is het geen geweldenaar maar hoe bedriegelijk kan dat zijn! Muziek is een heel andere situatie en hier toont het dan ook zijn kunnen, het biedt een zeer vlakke weergave, wel aan de stevige kant met solide bastonen en helder maar nooit aggressief hoog. Het middengebied is mooi neutraal en het element kenmerkt zich tevens in het goed raad weten met complexe groefmodulaties. Nooit wordt het geluid in een dergelijke situatie een geluidsbrei waarin niets meer van elkaar te onderscheiden valt. Dit kenmerkt vaak het goedkopere element. De, indien los gekocht, 100 euro die het moet kosten is dan ook volkomen gerechtvaardigd. Er is van alles onder de naald door gekomen, van Vivaldi tot (Joe)Vitale, van (Kate)Bush tot Bach en alles daartussen, nooit is het element hoor- en zichtbaar in de problemen gekomen, zowel geluidstechnisch niet alsmede mechanisch niet. Wel is het element erg gevoelig voor magnetische velden welke door de motor worden veroorzaakt. Niet dat dit tijdens de weergave via luidsprekers hinderlijk hoorbaar is, op een goede hoofdtelefoon is het een ander verhaal. De brom is dan hoorbaar al moet ik erbij zeggen dat men dan tevens bezig is het gehoororgaan vanwege het geluidsniveau drastisch omzeep te helpen. Niettemin, hier ligt voor Gandy nog wat huiswerk. De naaldkracht is 1,75 gram, een waarde die voor elk REGA element geldt. 

Conclusie
Zijn de prestaties gelijk aan de op onze site ook besproken Technics SL1200? Nee, de gelijkloop (0,12%) en rumblecijfers staan dat niet toe maar als we het op geluidsbeleving laten aankomen plaatst deze RP1 zich vlak achter de SL-serie. Het totale kwaliteitsniveau van de Technics SL serie wordt beslist niet gehaald maar het karakter van de RP1 wijkt dan ook totaal af, het is appels met peren vergelijken. 

Tja, ik zal met de billen bloot moeten. Deze speler bewijst dat met minimale middelen erg goede weergave mogelijk is. De RP1 laat mij de P3 gelukkig snel vergeten. Onder het motto "minder is meer" spreekt mij dat minimalisme wel aan, vooropgesteld dat er een zekere mate aan kwaliteit wordt geboden en dat is hier gelukkig het geval. De speler voegt absoluut niets aan de weergave toe, op de lichte brom na dan welke bij normale geluidsniveaus onder het groefgestommel blijft. Het element is van bijzonder hoge kwaliteit en het feit dat we met een puur Europees (Engels) product te maken hebben stemt mij al helemaal blij. Blij, omdat men kennelijk wel degelijk in staat is in Europa goed spul te leveren. De jaren van onderzoek, zoals REGA zegt, neem ik desondanks met een korreltje zout overigens. Het verleden heeft bewezen dat dezelfde kwaliteit al werd geleverd toen REGA nog niet eens bestond. Of men heeft het wiel opnieuw uitgevonden, dat kan natuurlijk ook nog. Hoe dan ook, als REGA nu ook eens de technische specificaties publiceert, mijn grootste bezwaar tegen het merk tot nu toe, dan is er helemaal niets meer om aan te twijfelen. Tevens de kleine onvolkomenheden oplossen die de speler ook kenmerken zoals het deinende plateau en de bromgevoeligheid van het verder uitstekende element. Wel is het Performance Pack als geheel te duur! De betere (werkelijk?  Ik heb het verschil niet waargenomen!) witte snaar komt op een absurde 50 euro los en de wollen mat 30 euro, los gekocht. Het is dat het BIAS element onvergelijkbaar beter is dan het standaard geleverde Carbon element.......Hoe dan ook........warm aanbevolen!

Prijs standaard RP1: ca. € 300
Met het Performance Pack: € 450 (Omera Vlaardingen)

(Ook verkrijgbaar als Argon TT-1 v2, géén performance pack (Klubben winkelketen) en als Goldring GR-1.2 ook zonder performance pack en als NAD c556 idem zonder. NAD en Argon met Ortofon OM-5e en Goldring met Goldring Elektra element. Hier en daar nog verkrijgbaar)


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links