Audioapparatuur

NuPrime AMG-DAC

© Ad Speksnijder, oktober 2022

In deze bespreking probeer ik erachter te komen, wat de meerwaarde is van een DAC in de prijsrange van +€ 2000,-- ten opzichte van bijvoorbeeld exemplaren die nog niet de helft kosten. Is er een kwaliteitsverbetering waarneembaar en hoe verhoudt die zich vervolgens tot de meerprijs? En, het zij vooraf gezegd, investeren in een DAC van +€ 2000,= is alleen zinvol als de rest van de audioketen in staat is die extra kwaliteit in verbeterde muziekbeleving om te zetten en de luisterruimte akoestisch op orde is. In zekere zin zou je dus kunnen zeggen dat dit vooral een review is voor die muziekliefhebbers die reeds met zorg en veel experimenteren, een hele respectabele audioset hebben opgebouwd en die zich afvragen: ‘kan het nog beter?” Maar misschien is het ook wel gewoon leuk om eens te kijken wat die extra investering nou aan verbeterde muziekweergave brengt.

Even geduld a.u.b.
Een aantal weken geleden was het dan eindelijk zo ver: ongeveer met een jaar vertraging arriveerde de nieuwste DAC van NuPrime in Nederland. Een DAC waarvan de productie en dientengevolge de levering keer op keer moest worden uitgesteld vanwege de mondiale schaarste aan o.a. chips. (nee, niet die van Duyvis) Dat moet links- of rechtsom klanten hebben gekost. Immers, op dit moment geldt het adagio “wie kan leveren, heeft de markt”. En die klanten weten na het lezen van deze review was ze missen...

De AMG-DAC was nog niet goed en wel gearriveerd, of ik werd daarna al vrij snel gebeld door René Degens van importeur Dimex of ik interesse had deze nieuwe telg aan een kritische luistersessie te onderwerpen. Nou, daar voelde ik wel voor. Te meer daar ik een jaar lang alle berichtgeving omtrent levering in Nederland nauwlettend had gevolgd. Kortom, een mooie kans om te onderzoeken of deze AMG-DAC de moeite van al dat wachten waard was geweest.

Marktpositionering
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: deze DAC bevindt zich dus in de prijsklasse +€ 2000,--. Voor sommigen wellicht alleen al daarom niet interessant. Tegelijkertijd weet ik dat er ook veel muziekliefhebbers zijn die dit niet als bezwaar zien. Vaak ook een kwestie van waar je je geld aan wilt uitgeven. Ik ken mensen die vier keer per jaar op vakantie gaan en die heel tevreden zijn met één Sonos speakertje. Die begrijpen niet hoe anderen ertoe komen om het geld dat die vakanties kosten aan audioapparatuur en muziek uitgeven. Ik wel. En ja, er zijn natuurlijk ook mensen die én vier keer per jaar op vakantie kunnen gaan én zich een mooie audioset en muziekcollectie kunnen veroorloven. Maar toch, meestal is het een kwestie van verdeling van schaarste. En iedereen maakt daar weer andere keuzes in. Wie voor deze DAC kiest is een zeer serieuze amateur of studioprofessional.

Genoeg over geld, dit gaat tenslotte om muziekweergave. En dat is wat we gaan onderzoeken. Hoe muzikaal is deze DAC? Is er bijvoorbeeld hoorbaar verschil met een DAC van € 500,-- of € 1000,-- of € € +2000,--? En als er een auditief verschil is, waaruit bestaat dat dan?

Look & Feel
De AMG-DAC komt in een robuuste en prima verzorgde verpakking, waarin de kostbare lading uitstekend wordt beschermd. De meegeleverde handleiding is een stuk informatiever dan ik van NuPrime gewend ben. Deze keer meer info over de toegepaste technologie (heb ik voor deze review gedeeltelijk overgenomen) en meer uitleg bij de diverse bedieningsfuncties.

Qua uiterlijk past deze AMG-DAC uitstekend bij de overige AMG-producten van NuPrime. De gelijkenis met de AMG-PRA (voorversterker) is zo groot dat je echt even twee keer moet kijken om te bepalen met welk apparaat je van doen hebt. Zie afbeeldingen hieronder. Dit is ook wel slim van NuPrime. Immers nu kan men voor twee verschillende producten hetzelfde koetswerk-ontwerp, veel dezelfde onderdelen, fabricagesoftware van de bewerkingsmachines en verpakkingsmateriaal gebruiken. Dat bespaart flink op productiekosten maar verlegt ook het KOOP* in gunstige zin, wat weer veel voordeel voor productieplanning, batchgrootte, logistiek en kortere levertijden genereert. Afwerking is echt top! Stijlvol, solide, geraffineerd en ingetogen. Sober zullen sommigen misschien zeggen. Ik weet het, smaken verschillen, maar ik houd er wel van. Laat de muziek maar indruk maken!

Voorzijde

Linkerknop
Aan-Uit/ingangskeuzeschakelaar:
¦ Kort 3 sec indrukken om aan/uit stand-bymodus te gaan
¦ Draai aan de knop om tussen ingangen te schakelen

Rechterknop
•  Volumeregeling:
•  Druk kort op de knop om volume te dempen / dempen weer op te heffen

Linkertuimelschakelaar
•  Omhoog: Hoge versterking uitgangsversterking
•  Naar beneden: Lage versterking uitgangsversterking

Rechtertuimelschakelaar
•  Omhoog: Uitgang is op maximaal volume en kan niet worden aangepast
•  Omlaag: Volume kan worden aangepast

Displayweergave
• PCM-samplefrequentie: 44,1,48,88,2,96,176.4,192,352,8384
• DSD-samplefrequentie: d2.8 (64), d5.6 (128), d11.2 (256)
• Volumeweergave: 00 ~ 99
• Ingangen Display:
C1: Coaxiale ingang
O2: optische ingang
U3: USB-ingang
E4: Uitbreidingspoort ingang
A5: Stereo analoge ingang
HIJ: IIS/DSD Digitale ingang

Achterzijde

Ingangen

• C1: Coaxiale ingang voor cd/dvd-spelers, tv en elk apparaat met een coaxiale bron. Ondersteunt PCM 44.1KHz ~ 384KHz/24Bit en DOP 64 en 128.
• O2: optische ingang voor cd/dvd-spelers, tv en elk apparaat met een optische bron. Ondersteunt PCM 44.1KHz ~ 192KHz/24Bit en DOP 64.
• U3: USB-ingang voor computer (PC/MAC) en voor NAS-apparaten. Type B 2.0 Hi-Speed, Windows OS: datastroom tot 384KHz/24Bit en native DSD 256.
Type B 2.0 Hi-Speed, Mac/Lunix OS: datastroom tot 384KHz/24Bit en DOP DSD 128.
• E4: Uitbreidingspoort voor Bluetooth of WIFI. (Optioneel) Ondersteunt PCM 44.1KHz ~ 192KHz/24Bit.
• A5: Stereo analoog voor cd/dvd/bd-spelers, tv en elk analoog bronapparaat.
• HE: IIS/DSD digitale ingang. Ondersteunt PCM 44.1KHz ~ 384KHz/32Bit en DSD 64 ~ DSD 256 datastromen.

Het ontwerp
Zij die meerdere reviews van mijn hand hebben gelezen, weten dat ik bijna nooit diep inga op technische specificaties. Dit omdat het vaak zó technisch is dat het voor weinigen te begrijpen is en uiteindelijk allemaal, qua kretologie, op de internetsite van producent/dealer, na te lezen is. Wat u daar niet leest, is hoe het betreffende product presteert in de oren van iemand die geen enkel belang heeft bij de verkoop van het betreffende apparaat of bij advertenties. Daar komt de meerwaarde van recensies van werkelijk onafhankelijke platforms in beeld. OpusKlassiek is zo'n platform. Geen enkel “I owe You” dat ons in de weg staat om een product zo objectief mogelijk te beoordelen.

Maar goed, bij hoge uitzondering wil ik nu dan toch even kort ingaan op een aantal technische eigenschappen en ontwerpspecificaties. Niet alleen omdat het ontwerp best bijzonder is, maar ook om een beter begrip van de prijsstelling van deze AMG-DAC te ontwikkelen.

De voorversterker
In een moderne high-end DAC speelt de voorversterker een prominente rol bij het bepalen van de geluidskwaliteit c.q. tonale kenmerken. Bijzondere ontwerpkenmerken van de AMG DAC-voorversterker zijn:

Discreet
In de uitgangstrap zijn alleen discrete componenten gebruikt. Dit geeft een beter auditief resultaat, maar is een kostbare oplossing vanwege lage componenttolerantie (veel afkeur tijdens selectie) en fabricage.
Ook de spannings- en stroomversterking van de uitgangstrap is volledig voorzien van discrete componenten.
Zie onderstaande afbeelding. Let op de grote hoeveelheid componenten en de symmetrische lay-out van linker- en rechterkanaal.

Versterking vindt plaats zonder toepassing van negatieve feedback, wat risico op instabiliteit elimineert.

Het hart van de AMG-DAC
Je kunt niet zeggen dat de kwaliteit van een DAC allen wordt bepaald door de DAC-chip, maar zeker is wel dat de kwaliteit en de implementatie daarvan grote invloed heebben op het uiteindelijke auditieve resultaat. De AMG-DAC maakt gebruik van ESS-technologie, 32-bits audio DAC ESS9038Q2M. Die 32 bits zijn erg interessant voor de toekomst, als muziekproducenten zeer waarschijnlijk steeds vaker zullen upgraden van 24 naar 32 bitdiepte. Dat belooft meer dynamisch bereik, met als gevolg nog lagere vervorming, ergo meer 'headroom' (nee, dat heeft niets met het kopen van een nieuwe auto van doen..) 'Headroom' is de marge die de versterker heeft in het onvervormd weergeven van de stilste en luidste passages in een muziekstuk.

Dubbele DAC's
De AMG-DAC maakt gebruik van dubbele DAC's en decodeert daarmee onafhankelijk linker- en rechterkanaal. Ook deze feature is uiteraard een kostbare, maar significante verbetering ten opzichte van dac's met een enkele chip voor zowel rechter als linker kanaal. Dubbele DAC-chips verlagen ruis en dragen bij aan een verbeterde kanaalscheiding. Een verschil dat u terug hoort!

Afstandbediening
Dit is toch wel een heel mooi stukje vakwerk zeg! Even gedistingeerd als het ontwerp van de DAC. Voelt solide aan en heeft gewoon een premium uitstraling. (jammer dat het er op de foto niet echt goed uitkomt) Lijkt trouwens ook als twee druppels water op de AB van de AMG-PRA.

Luisteren!
Ja, dat is toch het mooiste moment van recenseren; aansluiten, favoriete track kiezen, spanning, eerste tonen…. Ik werd er echt even stil van. Soms heb je dat, dan is de indruk zo overweldigend dat het even duurt voor je er weer helemaal 'bij' bent. Vervolgens nauwelijks het geduld kunnen opbrengen om het afgespeelde nummer helemaal uit te luisteren, want ja, ik vraag me dan steeds af; hoe zou dat en dat muziekstuk via deze AMG-DAC klinken? Wat ik ook afspeelde, het werd weergegeven met een transparantie en een 'soundstage' die ik nog niet eerder zo had ervaren. Instrumenten krijgen een (nog) hoger werkelijkheidsgehalte. Bij piano bijvoorbeeld hoor je resonanties (welke het timbre natuurlijk óók bepalen) die anders niet hoorbaar zijn. Stemmen krijgen nog sterker een natuurlijke klankkleur. Er wordt gewoon veel meer auditieve informatie uit de opname opgediept!
Ik had het even over 'soundstage'. Wat mij het meest verraste was de toegenomen afbeeldingsdiepte. Deels ook vanwege het perfect vertalen van een aspect als ambiance. De positionering van instrumenten is haarscherp, het stereobeeld staat als een huis en er is geen hoorbare ruis, zodat de achtergrond van de muziek echt doodstil is. Een heel aparte ervaring kan ik wel zeggen. De laatste opmerking over de geluidskwaliteit betreft de laagweergave. Die is werkelijk indrukwekkend strak en goed gedefinieerd. Ik heb al eens eerder geschreven dat goed laag ook klankleur heeft, nou dat benadrukt deze DAC nog eens extra. Prachtig!

Maar, zult u wellicht denken, hoe verhoudt zich de kwaliteit ten opzichte van bijvoorbeeld, de minder dan de helft kostende DAC 9SE? Voor deze recensie had ik twee DAC's naast de AMG-DAC in mijn referentieset opgenomen. De BlueSound Node-2 (€ 550,--) en de de NuPrime DAC9 SE (€ 1095,--) Zodanig aangesloten dat ik in staat was binnen een seconde van DAC te wisselen.

Gelukkig was de AMG-DAC netjes ingespeeld door Dimex, waardoor het testen zo eerlijk mogelijk kon verlopen. Voor één aspect moet ik een uitzondering maken en dat is de bekabeling. De AMG-DAC profiteerde van IS2 uitgang op de Stream 9 en had op de eigen analoge uitgang mijn favoriete interlinks de Cardas Clear Cygnus XLR, aangesloten. De overige twee apparaten moesten het met Monster-cable doen. (ook geen straf, maar eerlijk is eerlijk, wel een klasse lager).

En dan nu vergelijken...
Ik hoor u al denken, die BlueSound, even serieus, die zet je toch niet naast die AMG-DAC? Nou, weet u nog? Het gaat mij in deze recensie niet alleen om de kwaliteit van de AMG-DAC, maar ook wat je nu méér krijgt als je méér investeert. Allereerst was de BlueSound aan de beurt om zich te meten met de AMG-DAC. Ja, dat was wel een verschil met de AMG-DAC. Bij de BlueSound is het alsof er een deken over de luidsprekers wordt gelegd. Het geluidsbeeld is meer gecomprimeerd, het oplossend vermogen behoorlijk lager. Het laag is omfloerst, de ´soundstage´ valt bijna helemaal weg. Het is hier evident: qua prijs, maar gelukkig, ook qua kwaliteit niet te vergelijken.

Dan de DAC 9SE naast de BlueSound. Welnu, die BlueSound komt best een eind mee met de DAC 9SE. Vooral qua natuurlijkheid, laagweergave en weer die ´soundstage´, ligt het echt niet mijlen ver uit elkaar. De DAC 9SE presteert echter over de gehele linie gewoon beter, zonder twijfel. Het verschil is echter niet meer zo significant als bij de AMG-DAC.

Dan de DAC 9 versus de AMG-DAC. Mijn eerste indruk bij A-B vergelijking was dat de AMG-DAC wellicht een beetje over-analytisch klonk, een beetje té in de detaillering. (nee, niet scherp, dat zeker niet). Maar al vrij snel kwam ik tot de conclusie dat dit niet een min, maar een dikke plus is ten opzichte van de DAC 9SE. Het wordt met de AMG-DAC zo realistisch als u waarschijnlijk nog nooit eerder hebt gehoord. Echt van een heel ander niveau. Ik denk dat je op dit niveau afhankelijk wordt van een perfecte opname om het volle potentieel van deze DAC uit te buiten. Live/opnamen komen griezelig dicht in de buurt van Live. Vooral als het volumeniveau, zonder stress bij de buren, ook op live-niveau ingesteld kan worden. En stemmen, tjonge jonge, dat is echt kippenvel. (Cohen met “You want it darker”). Alsof meneer Cohen in de kamer staat.

Vooropgesteld, de DAC 9SE is een hele fijne DAC met uitstekende prestaties (klik hier voor mijn eerdere Triple DAC-test). Maar, eerlijk is eerlijk, het verschil met deze AMG-DAC is zó significant. In alle tonale aspecten speelt dit echt op een hoger niveau. Daarnaast is de afwerking meer premium.

De moraal van het verhaal
Hhet bewijs is, voor mij in ieder geval, onbetwistbaar. U krijgt meer als u meer betaalt. Zo simpel is het. Uiteraard is er geen sprake van een lineair verband tussen prijs en geluidskwaliteit, maar naar mijn bescheiden mening, is de meerprijs volledig passend bij de verkregen geluidsverbetering, en daarom absoluut acceptabel. Als u de upgrade overweegt, ga eens luisteren bij een betrouwbare dealer bij u in de buurt. Kan zo maar zijn dat u thuis eens rustig mag proberen. En u bent gewaarschuwd, dat wordt zeer waarschijnlijk een blijvertje.

Eindoordeel
Echt indrukwekkend wat NuPrime met deze AMG-DAC heeft neergezet. De concurrentie moet zich ernstig zorgen maken, want in deze prijsklasse beschikt deze DAC over een uitstekende prijskwaliteitverhouding die ik zo maar niet overtroffen zie worden. Een must-have voor de muziekliefhebber die op zoek is naar die laatste upgrade in de set, voor maximale muziekbeleving!

Van harte aanbevolen!

_______________
*Het klantenorderontkoppelpunt (vaak afgekort tot KOOP) is in de marketing en de logistiek het punt dat aangeeft hoe ver stroomopwaarts in een bedrijfskolom een klantenorder doordringt.

Meer info over NuPrime:
Dimex Reference Audio Equipment
Tel. +31(0)70-4042647
Web: Dimex Reference Audio Equipment

index