Vrijdag 26 juli gingen de Olympische Spelen van start. Een grote Nederlandse ploeg van topsporters, die jarenlang hebben getraind - daarvoor alle ondersteuning hebben gekregen van NOC*NSF en de diverse sportbonden - is afgereisd naar Parijs.

Nederland is enthousiast, in de media lopen we al warm voor prachtige sport. Wij, Nederlanders, willen dat onze topsporters medailles winnen, we willen het Wilhelmus horen bij Olympisch goud en we rekenen erop dat onze kinderen door deze toppers worden geïnspireerd ook het hoogste te ambiëren. Wij vinden dat allemaal normaal, zó hoort het te gaan.

Om het hoogste in de topsport te kunnen bereiken heb je de allerbeste ondersteuning nodig. Het gaat dan om een goede infrastructuur en deskundigen op allerlei gebied om de prestaties naar een hoger plan te tillen. Dat kan heel ver gaan, zoals ook in de afgelopen Tour de France is gebleken. Elke avond hoorden we het in de Avondetappe op TV: als je niet investeert in het volledige trainingstraject met alles wat daarbij hoort, ga je achterlopen en bereik je niet wat je ambieert, wat je droom is.

De wereld van de muziek is volledig vergelijkbaar met de sportwereld. Jonge kinderen raken gefascineerd door toppers die hen weten te raken met hun muziek, de geweldige beheersing van hun instrument of stem. Dat willen zij ook kunnen! Dan gaan ze op les, oefenen dagelijks uren en zoeken gelijkgestemden om samen te spelen. Ouders doen er alles aan om de ontwikkeling van hun kind mogelijk te maken. En zo komt muzikaal talent tot ontplooiing als gevolg van hun gedrevenheid, hun doorzettingsvermogen en hun discipline. Net als topsporters maken ook zij 10.000 trainingsuren om het hoogste te bereiken. En ook voor hen geldt: hoe verder ze komen, hoe meer ondersteuning zij nodig hebben.

Terwijl wij tijdens deze geweldige sportzomer genieten van al die inspirerende topsporters dreigt op het gebied van de muzikale talentontwikkeling de complete ondersteunende infrastructuur te worden weggevaagd. In tegenstelling tot de sportwereld moet de muziekwereld het hebben van particuliere stichtingen die elke vier jaar subsidie moeten aanvragen om te kunnen voortbestaan. Het Fonds Cultuurparticipatie heeft enkele weken geleden het besluit bekend gemaakt om de subsidie te beëindigen van alle nationale jeugdorkesten (het Jong Oranje van de klassieke muziek), van alle nationale jeugdkoren (het Jong Oranje van zingend Nederland), van de nationale jeugdcompetitie (Prinses Christina Concours en het Nederlands Vioolconcours), en van twee belangrijke kweekvijvers: het Riciotti Ensemble en het Britten voor jong muziektalent. De argumentatie die het Fonds heeft aangevoerd voor deze kaalslag, laat zich eenvoudig samenvatten: deze organisaties zijn wel goed bezig, maar ze zijn te weinig gericht op hun maatschappelijke betekenis. Daarmee voldoen ze te weinig aan onze criteria en daarom krijgen ze geen geld meer.

In mijn ogen is deze redenering een gotspe. Deze organisaties richten zich met hun volledige expertise op het opleiden, stimuleren en faciliteren van aanstormend talent, de beloften van de toekomst die velen zullen gaan inspireren. De maatschappij snakt naar jonge mensen met gedrevenheid, passie en discipline. En dan moeten de getroffen organisaties aan subsidiegevers gaan beargumenteren wat het maatschappelijk belang van hun werk is? Waarom moeten zij überhaupt subsidie aanvragen? Waarom nemen wij als samenleving niet volledige verantwoordelijkheid voor de infrastructuur voor muzikaal toptalent?

Daarom doe ik een drievoudige oproep aan politici en bestuurders:

•  Koester de dromen van de jonge generatie. De spirit van jongelui die het hoogste willen bereiken, is voor onze samenleving van levensbelang.

•  Voorkom de muzikale kaalslag nu er nog tijd is. Neem de komende weken onorthodoxe maatregelen om de noodzakelijke infrastructuur voor de korte termijn in stand te houden.

•  Erken het belang van muzikale talentontwikkeling voor de maatschappij en maak het volledige opleidingstraject onderdeel van structureel onderwijsbeleid.

Ook jonge musici hebben Olympische ambities. Wij moeten voorkomen dat we als gevolg van onze keuzes hun kansen op Olympisch goud weggooien!

_______________
Anthony Zielhorst is musicoloog en koordirigent
Hoofd Muziek (tot september 2018) - School voor Jong Talent
Koninklijk Conservatorium Den Haag

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links