Nana Forte (foto Miran Miso Hochstätter)

Het Groot Omroepkoor zingt op 30 november de première van een nieuw stuk van de Sloveense componist Nana Forte (1981) in de Utrechtse Jacobikerk. Zij componeerde Te Deum Laudamus in opdracht van het AVROTROSVrijdagconcert en de première wordt live uitgezonden op Radio 4. Het programma wordt gedirigeerd door Peter Dijkstra, eerste gastdirigent van het Groot Omroepkoor. Op de lessenaars staat ook muziek van Arvo Pärt , Alfred Schnittke, Krysztof Penderecki en Zoltan Kodály.

Nana Forte studeerde in 2005 af aan het Conservatorium van Ljubljana. Hierna volgde zij postdoctorale studies aan de Hochschule für Musik Carl Maria von Weber in Dresden en de Universität der Künste in Berlijn. Ze schrijft vaak voor koren en won vele prijzen.

In 2009 was Libera me voor twee gemengde koren het verplichte werk bij de finale van de 5e Internationale Wedstrijd voor Jonge Koordirigenten Europa Cantat in Ljubljana. Het werd onlangs uitgevoerd door het Nederlands Kamerkoor. Nana Forte is mijn gast tijdens de inleiding voorafgaand aan de wereldpremière van Te Deum Laudamus , maar beantwoordde al enkele vragen.

Eerder deze maand toerde het Nederlands Kamerkoor met 'Libera me'. Wat voor werk is dit?

Ik schreef het in 2003, toen ik nog studeerde aan het Conservatorium in Ljubljana. In die tijd zat ik in het Academisch Koor Tone Tomsic Universiteit van Ljubljana. Dit amateurkoor brengt zeer uitdagende muziek, en voor mij was het een geweldige kans om enkele klassiekers uit de 20e eeuw te bestuderen en uit te voeren. Componisten als Alfred Schnittke, Einojuhani Rautavaara, György Ligeti, Luigi Dallapiccola en vele anderen.

Onze dirigent, Ursa Lah, gaf mij de opdracht een nieuw stuk te schrijven voor ons jaarlijkse concert, dat werd Libera me . Hoewel dit pas mijn derde werk voor koor was, werd het in de koorwereld erg populair, en het wordt nog steeds vaak uitgevoerd.

'Libera me' werd gedirigeerd door Peter Dijkstra, die ook de wereldpremière van 'Te Deum Laudamus' met het Groot Omroepkoor zal leiden. Wat is jullie connectie?

Eerlijk gezegd hebben we elkaar nog nooit ontmoet, onze enige uitwisseling tot nu toe was via e-mail, over de opdracht van het AVROTROSVrijdagconcert. We zullen elkaar komende week voor het eerst persoonlijk treffen bij de repetities van mijn nieuwe stuk in Utrecht - maar ik voel wel een band via muziek.

Ik ben onder de indruk van hoe de heer Dijkstra de geest van de componist weet te doorgronden en een onvoorstelbare interpretatie realiseert van nieuw gecomponeerde muziek. Het klinkt precies zoals ik het voor ogen had, of zelfs beter, wat niet altijd het geval is. Ik heb het geluk dat Peter Dijkstra mijn muziek op de een of andere manier heeft ontdekt en in zijn concertprogramma's heeft opgenomen. Het was zijn idee een zetting te maken van 'Te Deum Laudamus'. Ik vind dat een inspirerende tekst, dus heb ik meteen toegezegd.

Hoe heeft u de tekst benaderd?

Op dezelfde manier zoals ik altijd te werk ga. Eerst probeer ik het gevoel, het karakter en de inhoud van een tekst te doorgronden. Dan vraag ik me af, wat is de boodschap en welk verhaal wil ik met de muziek vertellen? Ik maak een ruwe schets van de muzikale ontwikkeling en splits de tekst op in delen. Tijdens het componeren probeer ik een ritmische stroom te genereren en het karakter van de woorden en verzen naar muziek te vertalen.

De meeste moeite gaat naar het creëren van een muzikale structuur die in harmonie is met de reeds bestaande vorm van de tekst. Tijdens het compositieproces heb ik geprobeerd niet te denken aan of te luisteren naar andere zettingen. Er zijn nogal wat mooie versies, maar als ik mijn eigen interpretatie van Te Deum Laudamus met deze meesterwerken zou vergelijken, zou ik mezelf een wel heel moeilijke opdracht hebben gesteld.

Er zijn vier solisten binnen het koor. Wat is hun rol?

In mijn geval komen veel dingen totaal ongepland tot stand, gedreven door muzikaal instinct, onbewust. Dat geldt ook voor de beslissing vier solisten te gebruiken. Ik voelde een heldere, onaardse energie in een deel van de tekst en toen ontstond dit idee. Met de vier solostemmen kan ik een parallelle goddelijke dimensie creëren, als aanvulling op de werkelijkheid die we zien.

U schrijft veel koormuziek, wat is de aantrekkingskracht hiervan?

Zolang ik me kan herinneren, was ik zangeres in een koor. Tegenwoordig niet meer, maar koorzang speelde een belangrijke rol in mijn muzikale ontwikkeling en opvoeding. Ik ben dan ook blij dat Schnittke's Concert voor Koor op het programma staat, want dit is een grote inspiratiebron geweest vanaf het moment dat ik dit stuk vele jaren geleden voor het eerst heb gehoord.

Ik hou domweg van de klank van vele menselijke stemmen die samen zingen. Mij trekt het creëren van kleurrijke klankpaletten door middel van klinkers en medeklinkers, met woorden uit verschillende talen. Het is een mooie uitdaging tekst en muziek met elkaar te verbinden.

Ik ben erg onder de indruk van het immense vermogen van de menselijke stem om emoties uit te drukken.

_____________________
30 November 20.15 uur, Jacobikerk, Utrecht
Groot Omroepkoor / Peter Dijkstra; Leo van Doeselaar, orgel
Inleiding 19.30 uur door Thea Derks
Meer info en kaartjes

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links