Actueel

Fonds Podiumkunsten:

amateuristisch geklungel als troefkaart

 

© Aart van der Wal, september 2020

 

Ik heb het me vaak genoeg afgevraagd: de adviesraad van het Fonds Podiumkunsten, bestaat die wellicht voornamelijk uit hobbyisten die met hun vrije tijd geen raad weten? De adviezen zijn althans ernaar: veelal gebaseerd op drijfzand en ondanks de afgegeven positieve beoordeling kreeg menig gezelschap, menige instelling desondanks geen rooie cent. De kas was voortijdig leeg. Waarna de aldus gunstig beoordeelden zich de haren evengoed uit het hoofd konden trekken als degenen die een afwijzing in de bus kregen. Je zou toch denken dat geen verstandig mens met een dergelijke (voor)wetenschap in een dergelijk college zou willen plaatsnemen, maar helaas, de praktijk wijst anders uit. We hebben er al genoeg over geschreven en dus laten we de details verder maar rusten.

Gelukkig blijkt uit de zojuist gepubliceerde Miljoenennota dat de minister van OCW de hand alsnog over het hart heeft gestreken (ze zal er in de Ministerraad flink voor hebben moeten lobbyen, want cultuur heeft bij dit kabinet niet bepaald een hoge prioriteit). Er is alsnog 15 miljoen euro ter beschikking gesteld ter verdeling onder de gezelschappen die door het Fonds wel positief werden beoordeeld, maar waarvoor geen geld (meer) beschikbaar was. Dat is los van de 2 miljoen die door OCW inmiddels is voorbestemd voor de ondersteuning van de regionale cultuur (waarvan het belang helaas nog steeds wordt onderschat en waarover hieronder meer).

Daaruit kan in ieder geval een strikt heldere conclusie worden getrokken: dat wat volgens het Fonds nodig is om de positieve adviezen ook financieel te honoreren door OCW, alles opgeteld, nu ook merendeels ter beschikking wordt gesteld. Met de nadruk op 'merendeels', want er blijft daarna nog een gat over van rond 1 miljoen. Desalniettemin voor velen een zucht van verlichting en wie kortgeleden nog rondliep met de gedachte zichzelf op te heffen kan straks misschien alsnog opgelucht ademhalen.

Wat aan het schrijnende amateurisme van het Fonds helaas niets afdoet. Men heeft eerder zelfs niet eens serieus de moeite genomen om de aanvragen in een bredere geografische context te plaatsen, met als gevolg dat de instellingen die zijn gevestigd of vooral actief zijn in de Randstad het grootste deel van de financiële oogst hebben binnengehaald. Door de reeds genoemde 2 miljoen euro wordt daar nu 'iets' aan gedaan, vindt er als het ware een bescheiden correctie plaats, ten gunste van de cultuur in de provincies Flevoland, Friesland, Drenthe, Limburg en Zeeland. Zij het met de kanttekening dat de door het Fonds toegepaste verdeling weliswaar niet deugt, maar dat vanuit die provincies ten opzichte van de Randstad verhoudingsgewijs beduidend minder werd aangevraagd.

Dat het kabinet met aanvullende maatregelen is gekomen is vooral te danken aan al diegenen die tegen het doldwaze kunstenplan van het Fonds stevig te hoop zijn gelopen. Talloze individuele podiumkunstenaars en andere betrokkenen hebben met behulp van media-aandacht en brandbrieven aan zowel de Tweede Kamer als de minister (Van Engelshoven, D66) moord en brand geschreeuwd over de volstrekt onzinnige manier waarop het Fonds tot die merkwaardige geografische verdeling is gekomen en dat ondanks alle uitgebrachte positieve adviezen er voor menige instelling binnen de kaders van het kunstenplan 2021-2024 toch geen rooie cent beschikbaar was. Het viel voor al die proteststemmen ook moeilijk voor te stellen: positief te worden beoordeeld en straks toch gedwongen zijn de deuren te sluiten. Dit kan blijkbaar alleen in Nederland.

Kort en goed: zo'n 70 culturele instellingen krijgen dankzij de ruimhartigheid-achteraf alsnog het gevraagde subsidiebedrag. Een derde daarvan is voornamelijk actief buiten de Randstad en dat is dus extra winst.

Blijft over: de verdeling van wat nu additioneel alsnog beschikbaar komt. Ik houd opnieuw mijn hart vast, want de verdeling wordt - regel is regel - aan het Fonds overgelaten en traditioneel volgt de minister blindelings. Dit had in dit geval geen enkel probleem hoeven te zijn, ware het niet dat er uiteindelijk toch nog een tekort van rond 1 miljoen blijft en dus niet ieder gezelschap, niet iedere instelling optimaal zal kunnen worden bediend. Er zal dus ongetwijfeld nog een aantal daarvan buiten de boot vallen of minder krijgen dan gevraagd. Kortom, not everybody wins.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links