CD-recensie

 

© Kees de Leeuw, februari 2009

 

 

Branco: Symfonie nr. 1 - Scherzo fantastique - Suite Alentejana nr. 1.

RTÉ National Symphony Orchestra o.l.v. Álvaro Cassuto.

Naxos 8.570765 • 61' •

 

 

 


Wat er soms ook tegen het label Naxos in te brengen valt, als muziekliefhebber mag je enorm blij zijn dat ze veel repertoire uitbrengt, dat anders waarschijnlijk niet op cd zou verschijnen. Vier geplande cd's gewijd aan orkestwerken van de Portugese componist Luís de Freitas Branco (1890-1955) is voor veel platenmaatschappijen immers nu niet direct een voor de hand liggende keus.

Zeer opmerkelijk is dat de hier opgenomen eerste symfonie van Luís de Freitas Branco uit 1924 een van de allereerste symfonieën uit Portugal is! Zijn enige voorgangers waren João Domingos Bomtempo (1771-1842) en Vianna da Motta (1868-1948), aldus de dirigent van de hier opgenomen werken en schrijver van het tekstboekje, Álvaro Cassuto. Het is typerend dat ook hij niet al te bekend is, hoewel hij als meest vooraanstaande dirigent van Portugal genoemd wordt. Wel heeft hij gastdirecties gedaan bij een aantal van de belangrijke Londense orkesten, won hij de Koussevitzky prijs en studeerde ook bij Herbert von Karajan. Hier dirigeert hij overigens een Iers orkest, het RTÉ National Symphony Orchestra, een omroeporkest dat evenmin wijd en zijd bekend is.

Kortom, gezien de onbekendheid van de componist en de musici voldoende reden voor enige twijfels, zoals vaker bij dit soort cd's die soms wel en soms niet worden bevestigd. In dit geval slaat de balans naar de positieve kant door. Hoewel dirigent en orkest niet tot de top blijken te behoren, is het aangenaam om naar te luisteren. Van de composities valt hetzelfde te zeggen.

De Freitas Branco kwam uit een zeer goed milieu en studeerde onder meer in Berlijn en Parijs, waar hij onder meer werkte met Engelbert Humperdinck. Terug in Portugal speelde hij als musicoloog een vooraanstaande rol in het muziekleven. Op deze cd zijn 3 van zijn composities opgenomen. Het korte en kleinschalige jeugdwerk (1907) Scherzo fantastique doet op sommige momenten denken aan de muzikale snuifdoos van Anatolij Liadov. De Suite Alentejana nr. 1 uit 1917 heeft meer betrekking op Portugal, deels gebaseerd op muziek uit deze regio waar de componist vaak zijn zomers doorbracht. Het driedelige werk eindigt met een Fandango, de populaire dans uit het Spaanse Andalusië maar ook uit Alentejana. Uiteraard ontbreken de castagnetten in dit deel niet, maar verder is het betrekkelijk ingetogen muziek. Dat geldt eigenlijk ook voor de driedelige eerste symfonie uit 1924. Er is duidelijke invloed van Franck, en ook wel Frans impressionisme. In het mooie en kalme middendeel is er belangrijke rol voor de Engelse hoorn en het geheel klinkt wat Engels pastoraal. In het algemeen heeft Branco voor wat de strijkersmelodieën betreft duidelijk goed geluisterd naar Dvorák. Ondanks het zeer prille stadium waarin de Portugese symfonie verkeerde wist Branco toch een volwaardige symfonie te schrijven. Wat gemist wordt in deze muziek is het drama en het gebrek aan verrassingen. Het klinkt allemaal wat te voorspelbaar en te braaf. Het hoeft geen betoog dat het bestaan van Le sacre du printemps en de Tweede Weense School geen rol spelen in de hier opgenomen werken van Branco. Dat hoeft geen probleem te zijn. Het is echter wel de vraag of deze muziek na herhaald luisteren nog voldoet en dat is enigszins twijfelachtig. De volgende cd's zullen moeten uitwijzen of de rijpere composities van Branco de luisteraar meer te bieden hebben.

Een aardig extraatje bij deze cd is dat er met behulp van een code gratis, na registratie, een sinfonia van de Portugese componist Antonio Leal Moreira (1758-1819) kan worden gedownload. Aardige muziek waaruit blijkt dat de Weense Klassieken niet onbekend waren in Portugal. En natuurlijk reclame voor Naxos, want het is uiteraard een download van een cd uit eigen huis, met Spaanse en Portugese orkestwerken, eveneens gedirigeerd door Álvaro Cassuto.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links